Türkiye nüfusu süratli yaşlanıyor

TÜİK İstatistiklerler Yaşlılar, 2022 bilgilerini yayımıladı.

Buna nazaran, yaşlı nüfus olarak kabul edilen 65 ve daha üst yaştaki nüfus, 2017 yılında 6 milyon 895 bin 385 kişi iken son beş yılda yüzde 22,6 artarak 2022 yılında 8 milyon 451 bin 669 kişi oldu. Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı ise 2017 yılında yüzde 8,5 iken, 2022 yılında yüzde 9,9’a yükseldi. Yaşlı nüfusun 2022 yılında yüzde 44,4’ünü erkek nüfus, yüzde 55,6’sını bayan nüfus oluşturdu.

Nüfus projeksiyonlarına nazaran yaşlı nüfus oranının 2030 yılında yüzde 12,9, 2040 yılında yüzde 16,3, 2060 yılında yüzde 22,6 ve 2080 yılında yüzde 25,6 olacağı öngörüldü.

Yaşlı nüfus yaş kümesine nazaran incelendiğinde, 2017 yılında yaşlı nüfusun yüzde 61,6’sının 65-74 yaş kümesinde, yüzde 29,7’sinin 75-84 yaş kümesinde ve yüzde 8,6’sının 85 ve daha üst yaş kümesinde yer aldığı görülürken, 2022 yılında yüzde 64,5’inin 65-74 yaş kümesinde, yüzde 27,7’sinin 75-84 yaş kümesinde ve yüzde 7,9’unun 85 ve daha üst yaş kümesinde yer aldığı görüldü.

Yaşlı nüfusun yüzde 0,1’ini oluşturan 100 yaş ve üzerindeki yaşlı kişi sayısı, 2022 yılında 5 bin 344 oldu.

Türkiye nüfusunun yaş yapısı değişti

Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranının yüzde 10,0’u geçmesi nüfusun yaşlanmasının bir göstergesi olarak görülüyor. Türkiye’de yaşlı nüfus, öbür yaş kümelerindeki nüfusa nazaran daha yüksek bir sürat ile artış gösterdi.

Küresel yaşlanma süreci olarak isimlendirilen “demografik dönüşüm” sürecinde olan Türkiye’de, doğurganlık ve ölümlülük suratlarındaki azalma ile birlikte sıhhat alanında kaydedilen gelişmeler, ömür standardının, refah seviyesinin ve doğuşta beklenen hayat müddetinin artması ile nüfusun yaş yapısı form değiştirdi. Çocuk ve gençlerin toplam nüfus içindeki oranı azalırken yaşlıların toplam nüfus içindeki oranı artış gösterdi. Türkiye, oransal olarak yaşlı nüfus yapısına sahip ülkelere nazaran hala genç bir nüfus yapısına sahip olsa da, yaşlı nüfus sayısal olarak epey fazladır.
Türkiye nüfusunun ortanca yaşı yükseldi.

Ortanca yaş arttı

Nüfusun yaşlanması ile ilgili bilgi veren göstergelerden biri olan ortanca yaş, 2017 yılında 31,7 iken 2022 yılında 33,5 oldu. Ortanca yaş 2022 yılında erkeklerde 32,8, bayanlarda 34,2 olarak gerçekleşti.

Nüfus projeksiyonlarına nazaran, 2030 yılında 35,6, 2040 yılında 38,5, 2060 yılında 42,3 ve 2080 yılında 45,0 olacağı öngörüldü.

Yaşlı bağımlılık oranı 2022 yılında yüzde 14,5 oldu

Çalışma çağındaki yüz bireye düşen yaşlı sayısını söz eden yaşlı bağımlılık oranı, 2017 yılında yüzde 12,6 iken bu oran 2022 yılında yüzde 14,5’e yükseldi.

Nüfus projeksiyonlarına nazaran, yaşlı bağımlılık oranının 2030 yılında yüzde 19,6, 2040 yılında yüzde 25,3, 2060 yılında yüzde 37,5 ve 2080 yılında yüzde 43,6 olacağı öngörüldü.

Birleşmiş Milletler dünya nüfus varsayımlarına nazaran 2022 yılı için dünya nüfusunun 7 milyar 975 milyon 105 bin 156 kişi, yaşlı nüfusun ise 782 milyon 998 bin 642 kişi olduğu varsayım edildi. Bu varsayımlara nazaran dünya nüfusunun yüzde 9,8’ini yaşlı nüfus oluşturdu. En yüksek yaşlı nüfus oranına sahip birinci üç ülke sırasıyla yüzde 29,9 ile Japonya, yüzde 24,1 ile İtalya ve yüzde 23,3 ile Finlandiya oldu. Türkiye, 184 ülke ortasında 66. sırada yer aldı.

Her 4 haneden birinde yaşlı var

Türkiye’de 2022 yılında toplam 26 milyon 75 bin 365 haneden 6 milyon 276 bin 433’ünde yaşlı nüfus olarak tanımlanan, 65 ve daha üst yaşta en az bir fert bulunduğu görüldü. Öbür bir tabirle, hanelerin yüzde 24,1’inde en az bir yaşlı fert yaşadığı görüldü.

Verilere nazaran Türkiye’de yaşlılara ait tablo özetle şöyle;

1 milyon 632 bin 874 yaşlı tek başına yaşıyor. Yalnız yaşıyan yaşlıların 74,7’sini bayanlar, yüzde 25,3’ünü ise erkekler oluşturuyor.

Yalnız yaşayan her yaşlı yüz erkekten bir hiç evlenmemiş. 83’ü resmi nikahlı, 4 boşanmış ve 11’nin de eşi ölmüş.

Yalnız yaşayan yaşlı kadınlıran üçü hiç evlenmemiş, 46’sı resmi nikahla evli, dördü boşanmış, 46’sının eşi ölmüş.

Kendisine bakamayacak yaşlıların 31 konutta bakım hizmeti almayı, 27’si çocukların yanında kalmayı ve 15’i de huzurevine gitmek istiyor.

65 yaş üstü bireylerin kendilerine bakamayacak kadar yaşlandıklarındaki hayat tercihleri incelendiğinde ise 46’sı çocuklarının yanında kalmayı, 32’si meskende bakım hizmeti almayı, 10’u ise huzurevi/bakımevine gitmeyi istediğini belirtiyor.

En büyük memnunluk kaynağı aile

Çocukları ile birebir meskende yaşamayan yaşlıların çocukları tarafından ziyaret edilme sıklığı incelendiğinde, haftada birkaç sefer ziyaret edilme oranı yüzde 55,0 iken hiçbir vakit ziyaret edilmeme oranı yüzde 1,3 oldu. Haftada bir sefer ziyaret edilme oranı yüzde 9,0, ayda birkaç defa ziyaret edilme oranı yüzde 15,4, ayda bir sefer yahut daha az sıklıkla ziyaret edilme oranı ise yüzde 19,3 oldu.

Mutlu olduğunu beyan eden 18 ve daha üst yaştaki bireylerin oranı 2022 yılında yüzde 49,7 iken bu oran 65 ve daha üst yaştaki bireyler için yüzde 57,7 oldu. Genel memnunluk seviyesi orta düzeyde olan yaşlı bireylerin oranı yüzde 28,6 iken mutsuz olduğunu beyan eden yaşlıların oranı ise yüzde 13,7 oldu. Yaşlıların en büyük memnunluk kaynağı ise yüzde 60 oranı ile aile…