Türkiye İktisat Siyasetlerini Araştırma Vakfı (TEPAV) İstihdam İzleme Bülteni’nin 128. sayısı yayımlandı.
Ocak 2023’e ilişkin sigortalı çalışan istatistiklerinin sarsıntı bölgesindeki iş gücü kaybına yönelik değerli bilgiler içerdiğinin düşünüldüğü söz edilen bültende “Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), sigortalı çalışanlara ilişkin Ocak 2023 bilgilerini 31 Mart 2023 tarihinde açıklamıştır. İlgili istatistikler 26 Şubat 2023 tarihine kadar beyan edilen bildirimlere dayanmakla birlikte, zelzeleler nedeniyle Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye, Şanlıurfa ve Elazığ vilayetleri için zorlayan sebep hali ilan edilmiş, ilgili vilayetlerde bulunan vatandaşlar için 6 Şubat ile 30 Nisan ortasında, Toplumsal Güvenlik Kurumu’na verilmesi gereken her türlü bilgi, doküman ve beyannameler 26 Mayıs 2023 tarihine kadar ertelenmiştir. Erteleme tarihinin bitimi sonrası Haziran ayı sonunda yayınlanacak Nisan bilgilerinin daha kesin bilgiler içereceği dikkate alınmakla birlikte, Ocak ayına ilişkin sigortalı çalışan istatistiklerinin sarsıntı bölgesindeki yıkım, hasar ve göç nedeniyle karşılaşılan mevcut iş gücü kaybına yönelik kıymetli bilgiler içerdiği düşünülmektedir. ” bilgisi verildi.
Bültene nazaran, Ocak ayında toplam sigortalı çalışan sayısı yıllık olarak yüzde 3,5 yani 766 bin, aylık olarak ise yüzde 3,4 yani 805 bin azalarak 22 milyon 935 bin olarak gerçekleşti.
Toplam sigortalı çalışanların yüzde 72,2’sini sigortalı fiyatlı çalışan kümesi oluşturdu. Bültene nazaran, bu kümedeki yıllık değişim yüzde 3,8 (612 bin 732) artış taraflı iken aylık olarak yüzde 4,5 (779 bin 635) oranında gerileme kaydedildi. Başka taraftan, esnaf-çiftçi kümesindeki yıllık değişim yüzde 2,6 artış tarafında olmakla bir arada alt sınıflarda değişimler farklılık gösterdi; bu periyotta esnaf sayısında yüzde 3,0 (75 bin 739), çiftçi sayısında ise yüzde 0,6 (3 bin 111) artış görüldü. Bu kümedeki aylık değişimler ise, esnaf sayısında yüzde 0,3, çiftçi sayısında ise yüzde 3,2 oranında düşüş halinde oldu. Kamu dalında sigortalı çalışan sayısındaki yıllık artış yüzde 2,3, aylık düşüş yüzde 0,3 olarak gerçekleşti.
Ocak ayında inşaat dışındaki dalların çabucak hepsinde yılın en düşük istihdam artış oranları gerçekleşti; bilhassa imalat ve toptan-perakende ticaret kesimlerindeki ivme kayıpları dikkat çekti. Sigortalı fiyatlı çalışanların yüzde 52,3’ü üç ana kesimde istihdam edilmekte olup bu dallar, sırasıyla, imalat (yüzde 26,8), toptan ve perakende ticaret (yüzde 15,4) ve inşaat (yüzde 10,1) bölümleri olarak dikkat çekiti.
Yıllık değişimlere bakıldığında, imalat ve toptan-perakende ticaret kesimlerinde yıllık artışların kıymetli oranda gerilediği; imalatta yüzde 0,4’e, toptan ve perakende ticaret bölümünde ise yüzde 2,9’a düştüğü gözlendi. Bunun yanı sıra, inşaat bölümünde geçtiğimiz aylarda yaşanan artış eğilimi yüzde 13,3 ile hızlanarak devam etti. Başka taraftan, hizmet kesimlerinden finans ve sigorta faaliyetlerinde istihdam yıllık olarak daraldı (yüzde 5,1), başkalarında de artış oranları değerli oranda düştü.
Deprem bölgesinde sigortalı fiyatlı sayısı yüzde 33 geriledi
Ocak ayı prestijiyle zelzele bölgesinde yer alan 11 ilin sigortalı fiyatlı istihdam içindeki hissesi yüzde 7,7 olarak gerçekleşti. Bölgede çalışan sayısı yıllık 465 bin 695 yani yüzde 26,8, aylık ise 614 bin 272 yani yüzde 32,5 oranında düştü.
Ocak ayında afet bölgesindeki vilayetler başta olmak üzere on üç vilayette istihdam yıllık olarak geriledi.
Kahramanmaraş 113 bin 330 (yüzde 68,1), Hatay ise 111 bin 344 (yüzde 57,9) çalışan kaybı ile istihdamı en fazla daralan birinci iki vilayet oldu.
Ocak ayında dokumacılık eserleri imalatı dalı, 91 bin 510’luk çalışan sayısı ile en fazla istihdam kaybeden bölüm oldu. Yıllık değişimi de yüzde 18,4 oranında daralmaya işaret etti.