Şirketlerin yarısından birden fazla emekli çalışanlarıyla devam edecek

Mavi yaka çalışanda bu oran yüzde 81’e çıkıyor. Şirketlerin ise yarısından fazlası EYT maddesinden faydalanarak emekli olan çalışanları ile kontrat yenileyerek yine çalışmayı düşünüyor.

Milyonlarca kişinin merakla beklediği Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yasası, iş dünyasının gündeminde ön sıralarda yer alıyor. İnsan kaynakları uzmanları, bir yandan gündemi takip ediyor bir yandan da yeni durum için planlamaları yapıyorlar.

İş piyasasında mobilitenin artmasına neden olacağı beklenen kanunla birlikte kesimler ortası kaymalar yaşanabilecek. 40’lı yaşlar, çalışanların deneyiminin ve üretkenliğinin yüksek olduğu bir devri söz ediyor. Bu nedenle meslek değiştirmek ve farklı alanlarda potansiyellerini kıymetlendirmek isteyen bireyler için farklı bir fırsatı da beraberinde getirme potansiyeli çok yüksek.

Kariyer.net tarafından yakın vakitte gerçekleştirilen araştırmanın sonuçları mobilitenin artacağı fikrine katkıda bulunsa da emekliliğe hak kazanacak olan çalışanlar ve patronların çoğunlukla birlikte çalışmaya devam etmeyi düşündüğünü gösteriyor. Yaklaşık 12 bin çalışan ve 589 şirket yöneticisinin iştirakiyle Aralık 2022-Ocak 2023 tarihlerinde yapılan araştırma, EYT’lileri istihdam etme konusunda çalışanın ve konumun niteliklerinin ön planda olduğunu gösteriyor.

Fatih Uysal: “EYT yasası istihdamda hareketliliğe yol açacak”

Yaklaşık 2,5 milyon kişinin emekliliğine fırsat verecek EYT yasasının istihdamda hareketliliğe yol açacağını söyleyen Meslek.net CEO’su Fatih Uysal, yaptıkları araştırmayla bu hareketliliği patronlar ve çalışanlar açısından okumayı hedeflediklerini belirtiyor.

Uysal, “EYT kapsamında olanlar kıdemli ya da deneyimli çalışanlar olduğu için, emekli olup çalışmayı bırakacak olanlar nedeniyle şirketler açık durumları doldurmaya çalışacak. Araştırmamız EYT kapsamında olanların büyük çoğunluğunun emekli olduktan sonra da etkin iş hayatına devam etmeyi düşündüğünü gösteriyor.

Bu süreçte çalışan mobilitesinin artacağını söylemek mümkün. Zira EYT sonrası boşalacak durumların yerini doldurabilmek için şirketler ya yeni çalışanlara istihdam sağlayacak ya da mevcut çalışanlarını kıymetlendirme yoluna gidecekler” diyor.

Şirket büyüklüğüne nazaran farklılaşıyor

Üretim, otomotiv, dokumacılık, maden-metal sanayi, sıhhat, hizmet üzere farklı kesimlerden 589 işe alım yöneticisinin katıldığı araştırmaya nazaran, işletmelerin yaklaşımı şirket büyüklüğüne nazaran farklılıklar gösteriyor. Çoğunlukla 10-50 çalışandan oluşan küçük işletmelerin yüzde 64’ü EYT yasası ile emekliliğe hak kazanacak olan çalışanlarıyla yeni bir iş kontratı yaparak tekrar çalışmayı düşünüyor.

Bu oran 51-500 aralığında çalışana sahip orta ve büyük ölçekli şirketlerde yüzde 54 olarak öne çıkıyor. Daha büyük ölçekli şirketlerin ise yüzde 58’i EYT ile emekliliğe hak kazanacak olan çalışanlarını tekrar istihdam etme konusunda çalışanın niteliklerine ve pozisyonuna nazaran karar vereceğini belirtiyor.

Şirketlerin yüzde 47’si, EYT’den faydalanarak emekli olan çalışanların akabinde açık kalan durumları dolduracaklarını belirtirken, yüzde 36’sı ise açık kalan konum özelindeki gereksinime nazaran karar verileceğini söylüyor. Şirketlere, EYT ile emekli olmuş bir çalışanı istihdam etme konusundaki görüşleri de sorulan araştırmanın sonuçlarına nazaran şirketler bu durumda çalışanın ve durumun niteliklerine bakılarak karar verileceğini tabir ediyor. Bu yaklaşım bilhassa büyük işletmelerde yüzde 84 oranıyla dikkat çekiyor.

Çoğunluk EYT sonrası çalışmayı düşünüyor

Araştırma, EYT maddesinden sonra emekliliğe hak kazanacak olan çalışanların birçoklarının çalışmaya devam etmeyi düşündüğünü gösteriyor. 42-65 yaş ortasında, 1999 öncesi işe giren yaklaşık 12 bin kişinin katıldığı araştırmaya nazaran iştirakçilerin yüzde 76’sı EYT’den faydalanacak. Bu küme ortasında yüzde 46 ile 45-50 yaş aralığında yoğunluk gözleniyor.

EYT’den faydalanacak çalışanların yüzde 73’ü faal iş hayatında yer alırken, bu iştirakçilerin yüzde 73’ü ise mevcut iş yerinde çalışmaya devam etmeyi düşündüğünü belirtiyor. Çalışanların mevcut konumlarında ise satış danışmanı ve muhasebe uzmanı durumları birinci sıralarda yer alıyor.

Mavi yakaya özel, Türkiye’de lokasyon bazlı iş ve çalışan arama özelliğine sahip uygulama olan İşin Olsun’un bilgilerine nazaran ise EYT’den faydalanacak mavi yakalı çalışanların yüzde 81’i emekliliğe hak kazandıktan sonra da çalışmayı düşünüyor. EYT’den faydalanacak olanların mevcut durumlarında ise aşçı, ofis elemanı, depo elemanı ve garson olarak öne çıkıyor.

Küçük işletmelerin;

%64 EYT akabinde emekliliğe hak kazanacak çalışanları ile yeni bir kontrat yapmak için çalışanın niteliklerine ve durumuna nazaran karar vereceğini belirtiyor.

%32 farklı bir şirketten EYT ile emekli olmuş bir çalışanı istihdam etme konusunda çalışanın ve konumun niteliklerine nazaran karar vereceğini belirtiyor.

%72 EYT ile emekliliğe hak kazanacak çalışanlarıyla yeni mukavele yaparak devam etmeyi düşünüyor.

Orta ve büyük işletmelerin;

% 54 EYT akabinde emekliliğe hak kazanacak çalışanları ile yeni bir kontrat yapmak için çalışanın niteliklerine ve konumuna nazaran karar vereceğini belirtiyor.

%43farklı bir şirketten EYT ile emekli olmuş bir çalışanı istihdam etme konusunda çalışanın ve durumun niteliklerine nazaran karar vereceğini belirtiyor.

%76EYT ile emekliliğe hak kazanacak çalışanlarıyla yeni mukavele yaparak devam etmeyi düşünüyor. Daha büyük ölçekli işletmelerin;

%40EYT akabinde emekliliğe hak kazanacak çalışanları ile yeni bir mukavele yapmak için çalışanın niteliklerine ve konumuna nazaran karar vereceğini belirtiyor.

%58farklı bir şirketten EYT ile emekli olmuş bir çalışanı istihdam etme konusunda çalışanın ve durumun niteliklerine nazaran karar vereceğini belirtiyor.