Deprem bölgesi ticaret ve sanayi odası liderleri bölgedeki ekonomik durumu ve taleplerini anlattı.
Bloomberg HT’ye konuk olan Hatay, Kahramanmaraş ve Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Liderleri yapılacak teşviklerin ilçe bazlı olması gerektiğini vurguladı.
Hatay TSO Lideri Hikmet Çinçin, 11 zelzele bölgesinin hepsinin birebir hasarı almadığı hatta kimi ilçelerin çok daha az hasarlı olduğunu vurgulayarak yapılacak teşviklerin ilçe bazlı olması gerektiğini belirterek şunları söyledi:
Organize sanayi bölgeleri kısmen ziyan görmediği için çalışma ortamı başladı, yüzde 30 kapasiteyle kimi firmalar çalışıyor. Çadır ve konteyner üzerinde münferit talepler tepede. Tarımla ve hayvancılıkla uğraşanlar kendi toplumsal alanları içinde kalmak istiyorlar. Küçük Sanayi Sitesi’nde 2 bin 300 civarında iş yerinin 1800’ü yok olmuş durumda. OSB ve kentte de çalışıp sürdürülebilir bir çalışma ortamı mümkün değil. Kenti terk eden mavi ve beyaz yakalılar genelde eğitim için terk ettiler. Bilakis göçü gerçekleştirmek için Eylül ayında yüz yüze eğitime Hatay’da başlamamız lazım. 11 vilayeti tıpkı teşvik paketi ile kalkındırmaya çalışırsak olmaz zira her yerde yıkım tıpkı olmadı. Hatay, Maraş ve Adıyaman’ı öteki vilayetlerden ayırmak lazım hatta ilçe bazlı bile teşvik olabilir.
“Deprem bölgesi vilayetler ortasındaki ticaret de olumsuz etkilenecek”
Kahramanmaraş TSO Lideri Mustafa Buluntu da Kahramanmaraş’ın dokumacılık ve mutfak eşyası alanında sanayi kenti olduğunu, acil bir biçimde dayanak paketleri açıklanmazsa bölgedeki ticaretin olumsuz etkileneceğini belirtti.
Buluntu, “Bizim de isteğimiz bütün teşviklerin ilçe bazlı olması istikametinde zira kaynakların hakikat ve verimli kullanması lazım. Kahramanmaraş’ta 50 bine yakın yıkılmış ve yıkılmakta olan bina var. Yapılacak teşviklerin ilçe bazlı ve nizamlı bir biçimde yapılmasını istiyoruz. Beş organize sanayi bölgemiz var. Bine yakın sanayi tesisi var. Tesislerin çabucak hemen hepsinde bina hasarı hem de makine hasarı var. Küçük esnafımıza baktığımız vakit 29 bine yakın küçük esnafımızın işyeri yok olmuş durumda… Küçük Sanayi Sitesi’ne baktığımız vakit 12 bin çalışanı olan çabucak hemen 2500 iş yeri varsa 1500’e yakını yıkılmış durumda. Dokumanın aşağı üst yüzde 50’si pamuk ipliği de dahil olmak üzere Kahramanmaraş’ta işleniyor. İş gücünün çabucak hemen büyük çoğunluğu kentten ayrılmak zorunda kaldı. Küçük esnafı ayağa kaldırmamız lazım. Acil aksiyon kararlarının artık alınması gerekiyor” dedi.
“Barınma sorunu işgücü kaybına sebep olacak”
Diyarbakır TSO lideri Mehmet Kaya ise sarsıntı bölgesi olan vilayetlerin ortasında ticari bir bağlantının olduğunu Diyarbakır’da Urfa’da pamuğun toplandığını ve Kahramanmaraş işlendiğini belirterek şayet yanlışsız teşvik paketleri açıklanmazsa vilayetler ortasında ticaretin de makus etkileneceği belirterek şunları söyledi:
“Diyarbakır başka vilayetlere nazaran nispeten daha az hasarla atlattı. Genel manada sanayi tesisleri küçük sanayi sitelerimizde rastgele bir büyük hasarı yok. İki hafta sonra da çabucak üretim alanları açıldı. Yüzde 20’ye yakın bir işgücü kaybımız bizim de var. 25 bin konut Diyarbakır’da oturulamaz durumda acil yıkılacak ağır ve orta hasarlı konutlar var ve buradaki insanların bu kentte kalması, çalışmaları maalesef güç bu insanların işlerine dönmesi için gereken barınma sorunu şu an önümüzdeki en büyük sorun. Vilayetlerimiz ortasındaki ticari ilgiler şayet hakikat bir düzenleme ve hakikat bir teşvik oluşturulmazsa bir mühlet sonra ticaretin de bozulması sebep olacak. Birtakım vilayetlerimize birkaç yasal düzenlemeyle ertelemeleri, hibe ve takviyeler ilçe bazlı tahlil yapılarak hakikat bir teşvik sistemi ile bir an evvel yapılması gerekiyor ki olağanlaşma gerçekleşsin”