Prof. Dr. Demiralp: Maliye ve para siyasetinde ‘U dönüşü’ talihi var

Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selva Demiralp Bloomberg HT’ye yeni kabinede iktisadın dümenine beş yıl ortadan sonra yeniden Mehmet Şimşek’in geçmesini kıymetlendirdi.

Demiralp, “Tekrar ortodoks siyasetlere geçmek bile süratli bir ivme sağlayabilir. Şu anda bir formda yükselme ivmesinin başarılı bir formda gideceğini düşünüyorum. Ondan sonra su yüzüne çıkabilmemiz için gitmemiz gereken aralık olacak. Bunun ne kadar uzun soluklu olacağı verilen iletilere bağlı olacak. Acı reçetenin maliyeti liyakatli ve inanç veren takımlarla azalır” dedi.

Demiralp’ın konuşmasında öne çıkanlar şöyle:

Cumhur İttifakı’nın seçim öncesi verdiği bildiri mevcut siyasetlerin devam edeceği istikametindeydi lakin bilhassa iktisat idaresinin başına tekrar ortodoks siyasetlere ve yapısal ıslahatlara inanan biri bakan yapıldı. Bakanlık yaptığı devir boyunca her ne değerine olursa olsun büyüme demeyip potansiyelde tutmuş bir bakan görüyoruz. Bu olumlu bir gelişme. Ben nitekim son iktisat modelinin Türkiye’de çok önemli kırılganlıklar yarattığını düşünüp orada ısrar edilmesiyle seçimleri köprüden evvel son çıkış üzere düşünmüştüm lakin artık tekrar “U dönüşü” yapma bahtına gelmiş üzere gözüküyor.

“Yapılanları rasyonel çerçeveye oturtmakta zorlanıyorduk”

Mehmet Şimşek’in konuşmasını pahalandıran Demiralp, “Mehmet Şimşek zati rasyonel siyasetlere, şeffaflık ve tutarlılığa dönüleceği formunda açıklama yaptı. Biz uzun vakitten beri yapılanları rasyonel bir çerçeveye oturtmakta zorlanıyorduk. Şeffaflık büyük ölçüde kalkmış durumdaydı, tutarlılık yoktu. Bir hafta evvel balkon konuşmasında eski siyasetlerin devam edileceğine dair bir duruş sergilenmişti. Bunun ötesinde çok büyük tezlerle ortaya çıkmış yeni bir iktisat modeli var. O yeni iktisat modelini sessiz sedasız rafa mı kaldırılacak yoksa bir muhasebesi yapılıp dönüş mü yapılacak?” dedi.

Demiralp devamında bir dönüş olabileceği formunda tasasını de paylaşarak, “Çok yakın vakitte Naci Ağbal ve Lütfi Elvan deneyimi yaşadık o yüzden verilen bildirilerin ne kadar uzun soluklu olabileceği hepimizin başındaki soru işareti…” diye ekledi.

“Dilerim Merkez Bankası bağımsızlığı gerçekleşebilir”

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın bağımsızlığının değerini vurgulayan Demiralp, “Bundan sonra Merkez Bankası bağımsızlığı konusuna ehemmiyet veriyorum. Dilerim Merkez Bankası bağımsızlığı gerçekleşebilir. Kağıt üzerinde şu an bu dönüşün olacağına dair bir inanış var, çok fazla yanlış yapıldığı için ‘O dönüş ne kadar yapılabilecek?’ ‘Cumhurbaşkanı düşük faiz konusunda çok net bir tercih gösteriyor, ne kadar ikna edilebilecek?’ ‘Zorunda kaldığımız bir faiz artışı mı olur?’ yoksa ‘Daha uzun soluklu hakikaten enflasyon düşürme niyetle yüksek faiz artışı mi olur?” onu vakit gösterecek… Şu an yapmamız gereken bir kredi verip sonrasında beklemek. Şu anda önemli erozyona uğramış bir kredibilite var. O kredibiliteyi piyasalar size bedavaya vermeyecektir. Evvel icraatınıza bakacaklar. Sizin tekrar yıpranmış kredibiliteyi satın almaya gerekecek” dedi.

Son olarak regülasyonların kademeli olarak kaldırılacağını belirten Demiralp, “Bütün regülasyonları bir anda kaldırmak mümkün olmayacak. Ağır bakımdaki bir hastayı kademeli bir formda odasına almanız gerekiyor. Ödemeler istikrarı ile ilgili bir sorun yaşıyoruz, enflasyonla ilgili sorun yaşıyoruz. altında yatan temel sebep de gerçek olarak negatif olan siyaset faizi. Evvel bunun olağan düzeylere çekilmesi gerekiyor. Ondan sonra ince ayara geçilmesi gerektiğine inanıyorum. Bunun iki evresi olduğunu düşünüyorum. Birinci evrede yüzde 40’lardaki enflasyonu daha makul 30-20’lere düşürmek gerekiyor. Ondan sonra da ince ayar kısmına geçip amaçlara yaklaşmak. Kurda üst istikametli baskıların devam edeceğini düşünüyorum. Olağanlaşma sürecinde regülasyonlar kademeli olarak kalkacaktır. Düşük faiz siyasetinin iktisada ivme kaybettirdiğini gördük” dedi.