Naci Görür iki faya dikkat çekti: ‘İnşallah etkilenmezler zira o vakit bir felaket olur’

Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesinde 6 Şubat Pazartesi saat 4.17’de 7,7; Elbistan ilçesinde saat 13.24’te 7,6 büyüklüğünde sarsıntı olurken, Gaziantep’te de büyüklükleri 6,4 ile 6,5 olan iki zelzele meydana geldi.

7,7 büyüklüğündeki sarsıntının akabinde saat 13.24’te bir zelzele daha meydana geldi. Merkez üssü Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesi olan zelzelenin büyüklüğü 7,6 olarak kaydedildi ve bu sarsıntılarından akabinde 1891 artçı zelzele meydana geldi.

Ölü ve yaralı sayısı artmaya devam ediyor

Deprem, Kahramanmaraş, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya ve Hatay’da yıkıma yol açtı. Sarsıntı nedeniyle can kayıpları 25 bine yaklaştı, on binlerce yaralı var.

Türkiye felaketin yaralarını sarmaya çalışırken, bir yandan da uzman isimlerin sarsıntılara ait ikazları sürüyor. O isimlerden bir tanesi de Bilim Akademisi üyesi ve yerbilimci Prof. Dr. Naci Görür.

Naci Görür: Zelzeleye dirençli kentler kurmak zorundayız

“Dünyanın buradaki yapısı bu. Bu topraklarda yaşayan beşerler olarak sarsıntısı durduramayacağımıza nazaran, ziyanlarını azaltmak ve sarsıntıya dirençli kentler kurarak hayatımızı sürdürmek zorundayız. Asıl özet bu!” diyen Görür, Hürriyet gazetesine verdiği röportajda özetle şu sözleri kullandı.

“- Türkiye’de 1939 yılında gerçekleşen Erzincan zelzelesinden sonraki en büyük sarsıntıları 6 Şubat 2023’te yaşadık. Biri 7,7, başkası 7,6 büyüklüğündeki bu sarsıntılar birtakım fay kollarını etkiledi. Bunlardan birincisi Pazarcık fayı dediğimiz Ölüdeniz fayının devamında meydana geldi. Bu zelzele daha sonra Doğu Anadolu fayının Kahramanmaraş tarafındaki, Malatya’ya kadar olan fay çizgilerini kırdı. 7,7’lik birinci zelzelenin 9 saat sonra ikinci sarsıntısı tetiklediğini gördük. O da Kahramanmaraş’ta Nurhak Dağları’nın kuzeyindeki Sürgü fayı dediğimiz kısımda meydana geldi.

– Yani ikili zelzele yaşanmasının sebebi işte bu tetikleme. Bu olay çok yaygın bir durum değil lakin teorik olarak mümkün”

1766 sarsıntısı ile benzerlik

– Buradaki en büyük handikap ikincinin kısa mühlet sonra yaşanmasıydı. Bunun üzere bir tetikleme sarsıntısı 1766’da İstanbul’da yaşandı. Marmara Denizi’nin içindeki fay sisteminde 3 ay ortayla 7’nin üzerinde 2 zelzele oldu. Fakat dikkat ederseniz ortada 9 saat yoktu. İki sarsıntı ortası müddet çok kısa olduğundan Kahramanmaraş’ta büyük bir yıkım yaşandı.

İki faya dikkat çekti: Felaket olur

– 6 Şubat sarsıntı bölgesiyle ilgili kimi telaşlarımız de oldu zira Malatya’nın batısında Malatya fayı, kuzeyinde Ovacık fayı var. Sarsıntıdan sonra bunlarda makul ölçüde güç yüklenmiş olabilir lakin inşallah etkilenmezler zira o vakit bir felaket olur.

– Bu bölgelerde sarsıntı olur mu yahut ne vakit olur bilemeyiz natürel ki; bunun bir matematiği yok zira.

– Yaşadığımız sarsıntılar 10 ili çok önemli biçimde etkiledi. Bu topraklarda yaşayan beşerler olarak zelzelesi durduramayacağımıza nazaran, ziyanlarını azaltmak ve sarsıntıya dirençli kentler kurarak ömrümüzü sürdürmek zorundayız. Asıl özet bu.

Şehir kent uyardı

– Türkiye’de sarsıntı konusunda en tehlikeli bölgelerden biri Marmara Bölgesi. Kuzey Anadolu fayının kuzey kolu, Marmara Denizi’nin kuzey bölümünden geçiyor. İstanbul ve Tekirdağ yerleşim alanları bu sebeple riskli bölgeler. Ayrıyeten Kuzey Anadolu fayının güney kolu etrafındaki Bursa, Balıkesir, Çanakkale ve Edremit de sarsıntı beklediğimiz bölgeler. İzmir tıpkı formda riskli. Daha evvel konuşsaydık ‘Kahramanmaraş’ derdim. Bunu bugün yaşıyoruz. Hakkâri bir başka ilimiz… Erzincan ile Bingöl vilayetine bağlı Karlıova ilçesi ortasındaki Yedisu fayında da zelzele öngörüyoruz. Adana Havzası ve Hatay’ın İskenderun ilçesindeki faylarda da gerilim artmış olabilir.”