Naci Görür canlı yayında haritada göstererek uyardı: Burası yakında kırılır

Jeolog ve Bilim Akademisi üyesi Prof. Dr. Naci Görür, “Bu ülkede ebediyyen yaşayacaksak zelzele dirençli kentleri nasıl yaparız onu konuşalım. Benim kendimi adadığım nokta bu” dedi.

Görür, ayrıyeten Erzincan-Bingöl ortasındaki fay sınırındaki riske dikkat çekti.

Fatih Altaylı’nın Teke Tek programında soruları yanıtlayan Prof. Görür’ün açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle:

“Bu ülkeyi zelzele dirençli hale getiremedik”

“Gerçekten bu olan olayları hazmedemiyoruz. Doğal felâkettir başımıza geldi demek pek de mümkün değil. Bu tabiat olayını afete dönüştürmede bizlerin katkısı küçümsenmeyecek ölçüde maalesef. Bu sarsıntı tahminen çok küçük hasarla atlatamayabilirdik. Ancak sarsıntısı felaket olmaktan çıkarmış, yerleşim alanları zelzele dirençli hale getirmeyi becermiş toplumlarda bu afet; yani çok az sayıda can ve mal kaybıyla atlatılabilirdi.

“Depremi bekliyorduk”

Ülkemizde yer bilimleri topluluğu hem sismologlar, hem jeologlar hem yer bilimciler. Araştırmanın içinde olanlar. Literatürü takip eden insanlarımızın mutabakat sağladıkları bir bahisti. Maraş zelzelesi bizim için gelmekte olduğunu bağıran sarsıntıydı. Sebebi de birinci sefer Elazığ zelzelesi olduğu vakit 6.8 diğer arkadaşlarım da söylemiştir. Ben birinci defa kendi medyamda, yani Twitter attım hem de çıktığım televizyonlarda ‘Doğu Anadolu fayı uyandı’ diye. Doğu Anadolu Fayı ile Kuzey Anadolu Fayı Bingöl Karlıova’da birleşiyor. İki fay da doğrultu atımlı karakterli. Birbirine sürtünerek hareket ediyorlar. Elazığ fayı uyandı dedim ve dikkatli olmak lazım. Elazığ fayının bir manada kardeşi Kuzey Anadolu Fayı, bütün gücünü 20. asırda boşalttı, Marmara hariç. Jeolojik devirlerde, tarihi devirlerde zincirleme sarsıntılar ürettiğini biliyoruz. Doğu Anadolu Fayı’nda bir kaygım olduğunu söyledim. Karlıova’dan başlayıp Akdeniz’e kıra kıra gidecek dedim. Doğu Anadolu’yu zelzeleye boğup o denli gücünü boşaltacak, dikkatli olalım dedim. Elazığ zelzelesi, Maraş tarafına, Erkenek, Hatay tarafına güç transfer etmiş olabilir. Mevcut biriken enerjiyi artırmış olabilir. Hasebiyle zelzele yaratabilir dedim. Bu uyarıyı birinci 2020’de yaptım. Her gün her ay ne vakit imkan olduysa söyledim. Bu ülkede gün geçmiyor ki, 4 yahut 4’ün üzerinde zelzele olmasın. Maraş’taki zelzelesi bekliyorduk. Çok komplike düşünüp, bilim adamı pozlarına girmeye gerek yok. Doğrultu atımlı faylar gücünü boşaltırken, yüzde 20’sini uca gerçek gücünü bir ölçü gönderiyor. Oralarda en son sarsıntı 1514. Çok fazla sene geçmiş. Güç birikmiş, ‘kırıldım, kırılacağım’ noktasına gelmiştir. İşin esbab-ı mucibesi bu.

“Kahramanmaraş üç levhanın birleştiği yer”

Karlıova’dan Doğu Anadolu Fayı Maraş’a kadar geliyor. Türkiye’deki yer bilimleri topluluğunun farklı görüşleri var. Celal Şengör ve ben birebir şeyi düşünüyoruz ancak farklı düşünen arkadaşlarımız var. Doğu Anadolu Fayı’nı Hatay’a götüren bir kabul de var. Ölüdeniz fayı ve Hatay graderi Doğu Anadolu Fayı olarak devam eder. Bu faylar levha hudut faylarıdır. Ölüdeniz Fayı Afrika ile Arap levhasının hududu. Ölüdeniz Fayı Batı’dan Afrika ve Arabistan’ın sonudur. Kuzeydeki hudut da bu bindirme fayıdır. Kahramanmaraş’ta Anadolu, Arap ve Afrika levhasının birleştiği bir yer var.”

“Burası yakında kırılır”

Doğu Anadolu Bölgesi’nde her vakit sarsıntıların görülebileceğini söyleyen Prof. Dr. Naci Görür, “Ama, en yüklü olarak Erzincan, Bingöl, Karlıova ortasında Yedisu fayının bulunduğu yer var. kuzey Anadolu fayı üzerinde. En son 1790’larda olmuş. Burası yakında kırılır. Bir tarih vermek yanlışsız değil. Lakin çok beklemeyeceğimizi düşünüyorum” dedi.