Nurdoğan ARSLAN ERGÜN
Kahramanmaraş merkezli zelzelelerde 10 vilayette yaşanan yıkımın akabinde Türk Müteahhitler Birliği (TMB) de harekete geçti. TMB, üstlendikleri kamu projelerine ait hakedişlerden yüzde 1’ini zelzele bölgesinin yine imarı için bağışlama kararı aldı. TMB’den yapılan açıklamada, birlik üyelerinin, vatandaşların enkaz altından çıkarılması ve acil insani gereksinimlerinin karşılanması emeliyle bütün makine güçleri ve imkanlarını seferber ettiği anımsatıldı. Firmaların, afetzedelerin barınma ve yemek ihtiyaçlarını karşılamak üzere bölgedeki şantiye tesislerini kullanıma açtığına işaret edilen açıklamada, konteyner ve çadır kentler kurulması tarafında çalışmalar yanında çok sayıda besin ve muhtaçlık gerecinin temini yoluna da gidildiği aktarıldı. Açıklamada, sarsıntılardaki can kayıpları ve yaralanmaların yanı sıra çok sayıda vatandaşın evsiz kaldığı vurgulanarak, bölgeye takviye konusunda ikinci etaba gelindiği bildirildi.
“Birlik üyesi olmayan da katılacak”
Devletin, birinci basamakta konutu yıkılan ya da kullanılamaz hale gelenler için süreksiz ve kalıcı konut imali projeleri olmak üzere, kısa periyot içerisinde bölgenin yine imarını birinci öncelik olarak belirlediği söz edilen açıklamada, “Evsiz kalan 1 milyonu aşkın vatandaşımızın barınma muhtaçlığının bir an evvel karşılanması etabında, ülkemizin en değerli projelerini gerçekleştirmiş müteahhitlik firmalarının bir ortaya geldiği TMB ailesi olarak, başlatılacak tekrar imar atağına katkıda bulunma kararı aldık.
Kendileriyle kararımızı paylaşma imkanı bulduğumuz birliğimiz üyesi olmayan kamu müteahhitleri de bu teklifimize katılacaklarını belirttiler. Kesimimizdeki artan girdi maliyetleri ve global konjonktürdeki aksiliklerin sebep olduğu çok ağır koşullara karşın aldığımız karar çerçevesinde, üstlenmiş bulunduğumuz kamu projelerine ilişkin 2022 yılından bakiye alacaklarımız ile imali hala devam eden ya da bu yıl içinde imzalanacak projelere ilişkin 2023 yılında tahakkuk edecek hakedişlerimizden yüzde 1’i sarsıntı bölgesinin yine imarı için bağışlanacaktır.”
Açıklamada, KGM, DHMİ, TCDD, DSİ, Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü, Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı, Ulusal Eğitim Bakanlığı, Sıhhat Bakanlığı, TOKİ, Emlak Konut, vilayet özel yönetimleri ve belediyeler üzere kamu kuruluşlarının, kendileri ile mukaveleleri olan müteahhitlerden birer muvafakatname alarak, tahakkuk etabında yapılacak her hakedişin yüzde 1’ini kelam konusu firma ismine AFAD hesabına bağış olarak aktarmaları önerildi.
Bu sayede 2023 yılında yapılacak inşaat yatırım fiyatının takribi 450-500 milyar lira olacağı öngörüsüyle müteahhitler tarafından yapılacak yine imar faaliyetine katkının 4,5-5 milyar liraya ulaşmasının hedeflendiği belirtilen açıklamada, “Halen kamu yönetimleri ile devam eden mukavelesi olmayan üyelerimizin de bu mertebelere paralel yapacakları bağışlarla toplanacak yardım ölçüsü daha büyük meblağlara ulaşacaktır” değerlendirmesinde bulunuldu.
Bağışlar tam gaz devam ediyor
Şirketlerin zelzele bölgesine bağışları ise devam ediyor. Eksim Holding, zelzelede hasar gören vilayetlerde kıymetlendirilmek üzere ayırdığı 50 milyon TL fiyatındaki fonu 200 milyon TL’ye yükseltti. Ayrıyeten Eksim Holding kurucularından merhum Abdullah Tivnikli’nin vakfiyesi olan “Abdullah Tivnikli Vakfı” kapsamında da ek ayrılan 200 milyon TL fiyatındaki fon ile birlikte toplam fon meblağı 400 milyon TL’ye ulaştı. Güler Yatırım Holding zelzele bölgesine 10 milyon TL nakdi yahut tıpkı bağışta bulunacak. Doğuş Kümesi, sarsıntı bölgesindeki 13 TÜVTÜRK istasyonunu barınma hedefiyle tahsis etti. Rus petrol şirketi Lukoil AFAD’a 10 milyon lira bağışta bulundu. Ünlü Yatırım Holding depremzedeler için 5 milyon TL fon ayırdı.