Merkez Bankası’ndan bankalara yeni KKM uyarısı

BLOOMBERG HT/ÖZEL– Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın, bankalara KKM süreçleri ile ilgili yeni bir ihtar yaptığı belirtiliyor.

Merkez Bankası’ndan bankalara iletilen “sözlü uyarı”da, kimi bankaların Hazine karşı taraflı Kur Muhafazalı Mevduat’tan çıkan yatırımcıların TL’si ile Döviz aldırdığı, sonraki gün bu döviz ile Merkez Bankası’nın sağladığı Dövizli Kur Muhafazalı Mevduat eserlerine geçtiği söz edildi.

Bunu yapan bankaların TCMB tarafından uyarılarak, “Bu süreçlerin tespiti halinde bu süreçlerin TL dönüşümüne sayılmayacağının” söylendiği vurgulanıyor.

Bankalar açısından Hazine karşı taraflı Kur Muhafazalı Mevduat eseri, Merkez Bankası fonlaması haricinde en ucuz kaynak toplama usulü haline gelmişti. TL’si olanların Hazine ile yaptıkları KKM süreçlerinde “politika faizi +3 puan” olarak belirlenmiş olan faiz, son faiz indirimi sonrası yüzde 11,5 düzeyine kadar geriledi.

Düşük getirisi nedeniyle mevduat sahiplerinin kıymetli bir kısmı vadesi geldiğinde eseri yenilemeyi tercih etmiyor.

Bankalar, esasen TL yatırımcısı olan bu mevduat sahibine düz vadeli mevduata geçmesi halinde yüzde 28-32 ortasında faiz vermek zorunda kalıyor.

Merkez Bankası, 26 Ocak tarihinde yaptığı düzenleme ile, döviz karşılığı yapılan Kur Muhafazalı Mevduat süreçlerinde faiz hududunu kaldırmıştı. Bunun üzerine döviz KKM faizleri yükselerek bankadan bankaya değişmekle birlikte, yüzde 20’ler etrafına oturmuştu.

Dolayısıyla birtakım bankaların, yüzde 30’larda yüksek faizli TL mevduat maliyetine katlanmak yerine, müşterilerini kendilerine maliyeti yüzde 20’lerde olan Merkez Bankası karşı taraflı KKM süreçlerine yönlendirdiği vurgulanıyor.

Son faiz indirimi sonrasında bankaların müşterilerine kredi verirken uygulayabildikleri faiz oranı yüzde 13’lere kadar indi. Lakin yükselen mevduat faizleri ve menkul değer yükümlülükleri de dikkate alındığında, bankaların paçal maliyetleri yüzde 22’ler civarına geliyor. Bu ortamın yarattığı negatif faiz marjı, tüm bankaları yeni formül bulmaya itiyor. Bu prosedür de, bankaların paçal maliyetini nispeten daha düşük tutmak için kullanılmış oluyor.

Ancak vadesi gelen TL KKM’nin gün içinde dövize dönülmesi, kuru döviz akım ve talebini yöneterek tutmayı amaçlayan Merkez Bankası’nı zorluyor. Burada yaratılan günlük döviz talebinden rahatsızlık duyan TCMB’nin ihtarının perde gerisinde ise bu münasebetin yattığı söyleniyor.

Merkez Bankası bankalara ayrıyeten, bilançolarındaki TL tartısını yüzde 50 ve yüzde 60 sonlarının üzerine çıkarmaması halinde ek menkul değer tutma yükümlülüğü getirmişti. Faizi enflasyonun çok altında olan bu tahvilleri tutmak istemeyen bankalar, ellerindeki döviz mevduatlarını TL cinsi enstrümanlara dönüştürmek için farklı yollar denemeye başlamıştı. Kur Muhafazalı Mevduat eserleri, bu dönüşümün sağlanmasının en kıymetli kesimlerinden birini oluşturuyor.

Dolayısıyla Merkez Bankası, yaptığı ikazla bu yolu tercih eden bankalara “döviz talebi yaratan bu harekete devam edildiği taktirde, bankanın maliyeti düşse de yaptığı süreç TL dönüşümü sayılmayacağı için menkul değer tutma yükünü azaltmayacağı bildirisini vermiş oluyor.