Bitcoin blok zinciri üzerinde Bitcoin’in en küçük ünitesi olan Satoshi’lere data kaydederek NFT teknolojisi mümkün hale getirilen yenilik hakkında merak edilenleri Bitay Araştırma Departmanı Analisti Alper Samet Yorak yazdı.
Kripto para piyasasında son periyotta en çok konuşulan bahisler ortasında birinci sırayı BRC-20 ve Ordinals protokolleri alıyor. Ethereum blok zinciri üzerinde var olan ve Ethereum’u temsil eden ERC-20 protokolüne emsal mantıkta üretilen BRC-20 protokolü, Bitcoin ağı üzerinde geliştirilen bir token kontratıdır. Ethereum’un ERC-20 standardında olduğu üzere Bitcoin blok zinciri üzerinde akıllı kontratları çalıştırabilmek hedefiyle tasarlanmıştır. Ethereum’un ERC, Binance’in BRC ve Tron ağının TRC protokolünün var olmasının akabinde BRC-20 de yeni bir Bitcoin standardıdır.
‘Bitcoin Request for Comment’ yani ‘Bitcoin Yorum İsteği’ öbeğinin kısaltması olan BRC-20 standardı, Ocak ayının başında Ordinals ismi verilen yeni bir protokolün ortaya çıkmasıyla hayatımıza girdi. Ordinals protokolünün emeli Bitcoin blok zinciri üzerinde Bitcoin’in en küçük ünitesi olan Satoshi’lere bilgi kaydederek NFT teknolojisi mümkün hale getirilmesi olarak öne çıkıyor. Yani birçok fotoğraf, fotoğraf, görüntü yahut ses kayıtları dijital varlık olarak hem yaratılabiliyor hem de takas edilebiliyor.
Ordinals protokolünün kullanılarak oluşturulduğu BRC-20 tokenlerı de son periyotta epey ilgi görüyor. Bu protokol sayesinde artık geliştiriciler zincir üzerinde metin yazabiliyor, fotoğraf ekleyebiliyor ve kaydedebiliyorlar. Böylelikle NFT teknolojisi Bitcoin blok zincirine bütünleşmiş hale gelmiş oluyor. Ek olarak Bitcoin blok zinciri üzerinde takas edilebilen binlerce token da üretilebiliyor. Keza Ocak ayından bu yana Bitcoin blok zinciri üzerinde binlerce farklı token üretildi. Birçoğu latife maksatlı üretilen tokenlar olan BRC-20 tokenlerinin piyasa pahası şimdiden 500 milyon dolar hududuna yaklaşmış durumda. Bilhassa son devirde PEPE, ORDI, GÖĞÜS ve PIZA üzere tokenlar epey tanınan.
Yani özetle Ordinals protokolü Bitcoin ağı üzerinde NFT üretilebilmesine yarıyor. BRC-20 tokenleri ise Ordinals protokolü aracılığıyla değiştirilebilen ve transfer edilebilen NTF’lerin takas edilebilmesini sağlayan tokenler olarak öne çıkıyor. BRC-20 tokenleri son periyotta hayli ilgi görüyor.
Bu ilgi Bitcoin üzerinde baskı yaratıyor
Her ne kadar Ordinals protokolü ve BRC-20 standardı çeşitli yeniliklere kapı aralasa da Bitcoin ağı üzerinde beklenmedik bir baskı oluşturdu. Kısa müddette çok sayıda NFT ve token projesi üretilmesi ağ üzerinde tıkanıklık yarattı. Bu tıkanıklık da süreç fiyatlarının harikulâde düzeylere ulaşmasına ve hasebiyle süreçlerin geç gerçekleşmesine sebep oldu. Birtakım borsalardaki Bitcoin ağında süreçler durma noktasına geldi. Bütün bu karmaşa ve tıkanıklık sonrası ise elbette Bitcoin fiyatı üzerinde gerilim oluştu. Olağan akışın dışına çıkan süreçler ise hacimler azaldı. 20-25 milyar dolarları bulan günlük ortalamalar 10-12 milyar dolarlara indi. Yeniden de sorunun kısa müddette çözüleceğini ve ağ üzerindeki baskının hafifleyeceğini düşünüyoruz.
ERC-20 ile farkı nedir?
Muhtemelen ilgili herkesin aklına şu an en çok tercih edilen blok zinciri ağı olan Ethereum’un ERC-20 standardı ile Bitcoin ağının yeni protokolü BRC-20 standardı ortasındaki farklar geliyordur. En çok dikkat çeken fark ağların ortasındaki mutabakat düzeneklerinin farklı olması. BRC-20 ağı Proof-of-Work (İş Kanıtı) mutabakat düzeneğini kullanmakta iken ERC-20 ağı ise Proof-of-Stake (Hisse Kanıtı) mutabakat düzeneği ile ağdaki tokenları garanti altına almaktadır.