İSO Türkiye İmalat PMI şubatta 50,1 oldu

İSO Türkiye İmalat PMI anketinin şubat ayı sonuçları açıklandı.

Eşik kıymet olan 50’nin üzerinde ölçülen tüm sayıların kesimde güzelleşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına nazaran, manşet PMI, şubatta bir evvelki aya nazaran değişmeyerek 50,1 seviyesinde gerçekleşti ve faaliyet şartlarının imalat bölümü genelinde yatay seyrettiğine işaret etti. Bununla birlikte, manşet endeksin eşik bedel 50’nin üzerinde kalmasında tedarikçilerin teslimat sürelerindeki bariz artış tesirli oldu.

Depremin girdi temini ve teslimatında yol açtığı zorluklar nedeniyle tedarikçilerin teslimat müddetlerinde son 10 ayın en yüksek oranlı artışı kaydedildi.

Deprem, tedarik zincirleri üzerindeki tesirlerinin yanı sıra birtakım firmalarda operasyonları kesintiye uğratarak kesimde üretim hacminin azalmasına da yol açtı. Yeniden de kelam konusu azalış, ölçülü seviyede kaldı ve son bir yıllık periyodun ikinci en düşük oranında gerçekleşti.

Yeni siparişlerdeki yavaşlama da sarsıntıya bağlı olarak sürat kazanırken, düşüş, son 16 ayın ikinci en ölçülü düzeyinde kaydedildi.

Nihai eser stokları Aralık 2021’den bu yana en yüksek oranda azaldı

Geçen ay hem toplam yeni siparişlerde hem de yeni ihracat siparişlerinde ivme kaybı gözlendi. Üretim sınırlarındaki duraksama ve eser temininde yaşanan zorluklar, imalatçıların satın alma faaliyetlerini düşürmesine ve girdi stoklarının azalmasına neden oldu.

Arz ve üretim ile ilgili meseleler, birtakım firmaların sipariş ihtiyaçlarını karşılamak için mevcut stoklara yönelmesine yol açtı. Bunun sonucu olarak, en son eser stokları Aralık 2021’den bu yana en yüksek oranda azaldı.

Ham unsur maliyetleri ve fiyat artışlarının yanı sıra döviz kuru gelişmeleri, girdi fiyatlarının şubat ayında da besbelli biçimde yükselmesine yol açtı.

Girdi fiyatları enflasyonu, ocak ayına nazaran çok az değişim gösterdi ve genel olarak seri ortalamasına yakın seviyede gerçekleşti. Buna bağlı olarak, kesin eser fiyatları da keskin formda arttı lakin kelam konusu artış, 2022 yılı genelinde kaydedilen ortalamanın altında kaldı.

Takip edilen 10 bölümden yalnızca birinde üretim arttı

İSO Türkiye Sektörel PMI şubat ayı raporuna nazaran, takip edilen 10 daldan 8’inde üretim artışı gerçekleşen ocak ayının akabinde zelzelenin tesiriyle şubatta yalnızca bir bölüm üretimini artırabildi.

Sadece ana metal sanayi ile hudutlu kalan büyüme, bölümde son 2 yılın en yüksek suratına ulaştı. Üretimde en keskin gerilemenin yaşandığı besin eserlerinin akabinde ikinci en sert düşüş elektrikli ve elektronik eserler dalında gerçekleşti.

Yeni siparişlerini artıran bölüm sayısı, ocak ayında 7 iken, şubatta 3’e geriledi. Başka yandan, yeni ihracat siparişleri, başta makine ve metal eserleri olmak üzere 4 kesimde genişleme kaydetti.

Mineral eserler hariç tüm dallarda teslimat müddetleri artış gösterdi

Üretim endeksinin yanı sıra zelzeleden en çok etkilenen ikinci PMI alt endeksi, tedarikçilerin eser temininde ve teslimatında yaşadığı zorluklar nedeniyle tedarikçilerin teslimat müddetleri oldu.

Şubat ayında besin eserleri ve metalik olmayan mineral eserler hariç tüm kesimlerde teslimat müddetleri artış gösterdi. En bariz teslimat gecikmeleri ise giysi ve deri eserleri ile kara ve deniz taşıtları kesimlerinde yaşandı.

Depremin üretim üzerindeki olumsuz tesirine karşın dalların çoğunluğu geçen ay istihdamı artırmaya devam etti. En güçlü istihdam artışı makine ve metal eserlerde, en bariz düşüş ise üretimin daralma eğilimini sürdürdüğü dokumacılık kesiminde gözlendi.

Şubat ayında girdi maliyeti enflasyonu genel olarak düşüş gösterdi. Girdi fiyatlarındaki artış yalnızca 2 dalda ivme kazanırken, bu bölümler tedarik zincirlerindeki aksamalardan ağır halde etkilenen giysi ve deri eserleri ile kara ve deniz taşıtları oldu.

İlk çeyreğin ortasında satış fiyatları enflasyonu birçok kesimde sürat kesmesinin yanı sıra tüm dallarda 2022 yılı ortalamalarının altında seyretti.

Açıklamada görüşlerine yer verilen S&P Küresel Market Intelligence İktisat Yöneticisi Andrew Harker, “Şubat ayındaki vahim sarsıntı, üretim sınırları ve tedarik zincirleri başta olmak üzere Türk imalat dalını olumsuz etkiledi. Önümüzdeki aylarda sarsıntıdan etkilenen bölgelerde ve bölüm genelinde toparlanma belirtileri görmeyi ümit ediyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.