Güneş ve rüzgar elektrik üretiminde nükleeri geçti

“Dünya Gücünün İstatistiki Değerlendirmesi” raporu bu yıl Güç Enstitüsü tarafından milletlerarası danışmanlık şirketleri Kearney ve KPMG ile işbirliğiyle yayınlandı.

Raporda global güç talebindeki artışın 2022’de yüzde 1,1 olarak gerçekleştiğine dikkat çekilerek bunun 2021’deki yüzde 5,5’lik artışa nazaran besbelli bir yavaşlamaya işaret ettiği belirtildi. 2022’deki artışla birlikte global güç talebi kovid pandemisi öncesindeki düzeyin yüzde 3 üzerine gelmiş durumda.

Raporda öne çıkan gelişmeler şöyle sıralandı:

Covid pandemisi sonrasında ulaştırma kaynaklı yakıt talebi olağana dönmeye devam ediyor. Bununla birlikte olağana dönüş temposu bölgeden bölgeye farklılık gösteriyor. Çin’de bilhassa jet yakıtı talebi kovid öncesinin hâlâ altında.

Ukrayna’daki savaş ve Rusya’ya yönelik ambargolar doğal gaz fiyatlarında sert artışa neden oldu. Milletlerarası doğal gaz fiyatı Avrupa’da 3, Asya’da 2 kat arttı.

Yenilenebilir gücün hissesi güçlü biçimde artmaya devam ediyor. Solar kaynaklı güç üretimi geçen yıl yüzde 25, rüzgar kaynaklı üretim yüzde 13 büyüdü.

Küresel ana güç tüketimi geçen yıl yüzde 1 arttı. Böylelikle global tüketim kovid öncesi periyodun yüzde 3 üzerine yükseldi.

Yenilenebilirdeki güçlü büyümeye karşın güç kaynaklı global sera gazı emisyonu geçen yıl yüzde 0,8 artış gösterdi.

OKUTUR: YENİLENEBİLİRDEKİ ARTIŞ SÜRECEK

“Paris maksatlarına yönelik acil adım atılmalı”

Enerji Değişimi Enstitüsü Lideri ve Kearney Global Sürdürülebilirlik Önder Partner’i Richard Forrest ise 2022’de global güç tüketiminin yüzde 1, sera gazı emisyonunun ise yüzde 0,8 arttığına dikkat çekerek, “İklim değişikliğiyle ilgili Paris Anlaşması’ndaki gayeleri karşılamaya yönelik acil adımlar atılmalı. Pak, erişilebilir ve inançlı güce geçiş muhtaçlığı hiç bu kadar büyük olmamıştı” değerlendirmesi yaptı.

Küresel elektrik üretimindeki büyüme yavaşladı

Rapora nazaran global elektrik üretimi 2022’de yüzde 2,3 büyüdü. Bu oran bir evvelki yılın yüzde 6,2’lik artışına nazaran değerli bir gerilemeye karşılık geliyor.

Solar ve rüzgar elektrik üretimi içinde yüzde 12 hisseye ulaştı. Solar kaynaklı üretim yüzde 25, rüzgar kaynaklı üretim yüzde 13 arttı. Solar ve rüzgar kaynaklı elektrik üretimi geçen yıl da nükleer kaynaklı elektrik üretimini geçti.

Kömür kaynaklı üretim yüzde 35,8’den 35,4’e gerilese de global elektrik üretiminde başat güç kaynağı olarak kalmaya devam etti.

Doğal gaz kaynaklı üretimin hissesi yüzde 22 ile stabil kaldı.

Petrol tüketiminde artış sürüyor

Rapora nazaran 2022’de global petrol tüketimi günlük bazda 2,9 milyon varil artarak 97,3 milyon varile ulaştı. Bununla birlikte global petrol tüketimi kovid pandemisi öncesi periyodun yüzde 0,7 altında kaldı.

Küresel petrol üretimi ise geçen yıl günlük bazda 3,8 milyon varil arttı. Bu artışın yüzde 60’ı OPEC üyesi ülkeler tarafından karşılandı.

Doğalgaz talebi azaldı

Raporda yer alan bilgilere nazaran global doğal gaz talebi geçen yıl yüzde 3 azaldı. Bunun sonucunda doğal gazın ana güç kaynakları içindeki hissesi da yavaşça gerileyerek yüzde 25’ten yüzde 24’e indi.

Küresel doğalgaz üretimi ise bir evvelki yıla nazaran sabit kaldı.

Japonya 2022’de Çin’i geçerek dünyanın en büyük LNG ithalatçısı pozisyonuna yükseldi. Asya Pasifik bölgesi global LNG talebinin yüzde 65’ini oluşturdu. Buna karşılık bu bölgenin doğal gaz talebi bir evvelki yıla nazaran yüzde 6.5 azaldı. Avrupa’nın LNG ithalatı ise Rusya-Ukrayna savaşının tesiriyle yüzde 57 artış gösterdi.

Solar ve rüzgarda büyük artış

Hidro hariç yenilenebilir güç gücü geçen yıl yüzde 14 büyüdü. Bir evvelki yıl büyüme oranı yüzde 16 olmuştu.

Solar ve rüzgar gücü kapasitesi 2022’de süratle büyümeye devam ederek 266 GW’ye ulaştı. Solar güç kapasite artışının yüzde 72’sini (192 GW) oluşturdu.

Hidro arttı, nükleer azaldı

Hidroelektrik üretimi geçen yıl yüzde 1,1 artarken nükleer güç kaynaklı elektrik üretimi ise yüzde 4,4 geriledi.

Yenilebilirin hissesi artıyor

Dünyanın toplam güç tüketiminde yenilenebilir gücün hissesi geçtiğimiz yıl artmaya devam etti. Güç Enstitüsü’nün bilgilerine nazaran hidro hariç yenilenebilir gücün global güç tüketimindeki hissesi geçen yıl yüzde 7,5’e yükseldi. Bu, bir evvelki yıla nazaran yüzde 1’lik artış manasına geliyor. Fosil kaynaklardan sağlanan güç ise geçtiğimiz yıl global güç talebinin yüzde 82’sini karşıladı.

Avrupa’nın güç talebi azaldı

Enerji talebinde dikkat cazibeli bir gelişme, Avrupa’daki gerileme. Rapora nazaran geçtiğimiz yıl Avrupa’nın toplam güç talebi bir evvelki yıla nazaran yüzde 3.8 geriledi.