Küresel piyasalar, kıymetli merkez bankalarının para siyaseti kararlarının açıklandığı ve ağır bilgi gündeminin olduğu haftayı müspet tamamladı.
Fed, Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) para siyaseti kararlarının yakından takip edildiği haftada, kararların tamamı beklentilere paralel gerçekleşti.
Bir müddettir dünya ekonomilerinin en önemli sorunu olan enflasyon, sonlu da olsa gerilemeye devam ederken, para siyasetlerine ait belirsizlikler sürüyor.
Analistler, bilhassa ABD ve Avro Bölgesi’nde makroekonomik datalardan alınan karışık sinyallerin para siyasetlerine ait belirsizlikleri artırdığını belirtti.
ABD Merkez Bankası (Fed) siyaset faizini yüzde 5,00-5,25 düzeyinde bıraktı.
Fed, 10 toplantıdır aralıksız devam eden faiz artışlarına çarşamba günü prestijiyle orta verdi. Fed’den yapılan açıklamada, son göstergelerin ekonomik aktivitenin ölçülü bir süratte büyümesini sürdürdüğüne işaret ettiği belirtildi.
Fed Lideri Jerome Powell, toplantı sonrası yaptığı kelamla yönlendirmede, neredeyse tüm Fed yetkililerinin, enflasyonu vakitle yüzde 2’ye düşürmek için bu yıl birtakım ek faiz artışlarının uygun olacağını düşündüğünü söz etti.
ABD iktisadının geçen yıl değerli ölçüde yavaşladığını ve son göstergelerin ekonomik aktivitenin ölçülü bir süratte büyümeye devam ettiğini gösterdiğini kaydeden Powell, enflasyonist baskıların yüksek seyretmeye devam ettiğini ve enflasyonu tekrar yüzde 2’ye indirme sürecinde kat edilmesi gereken uzun bir yol olduğunu söyledi.
Ekonomiye ait varsayımlarını açıklayan Fed, federal fon oranına ait varsayımını bu yıl sonu için yüzde 5,1’den yüzde 5,6’ya yükseltti.
Bankanın enflasyon varsayımları ise bu yıl için yüzde 3,3’ten yüzde 3,2’ye çekilirken, 2024 için yüzde 2,5 ve 2025 yılı için yüzde 2,1 olarak korundu.
Analistler, Fed’in, siyaset faizini sabit tutması ve sıkılaşma siyasetinin sonuna yaklaştığına dair beklentilerin artmasına rağmen bu yıl içinde 2 faiz artırımı daha olabileceği sinyali vermesinin akabinde piyasalarda oynaklığın arttığını söyledi.
Bu gelişmelerle, tahvil piyasasında satış yüklü bir seyir izlenirken, ABD 10 yıllık tahvil faizi haftayı yüzde 0,5 artışla 3,7640 düzeyinden tamamladı.
Emtia piyasasında genel olarak müspet bir seyir izlenirken haftayı altının onsu yüzde 0,2 azalışla 1.958 dolardan, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 1,8 artışla 76,3 dolardan bakırın libresi yüzde 3 çıkarla 3,87 dolardan tamamladı.
Analistler, Çin’deki faiz indirimleriyle emtia piyasasında talebin artabileceğine yönelik beklentilerin güçlenmesi ve dolara olan talebin azalmasının emtia piyasasını desteklediğini lisana getirdi.
Beklenen El Nino hava olayının da bilhassa tarım emtialarında üretime yönelik tasaları tetikleyebileceği öngörülüyor.
ABD’de piyasalar Powell’ın açıklamalarına odaklandı
ABD’de piyasalar geçen hafta perşembe günü olumlu seyrederken Fed Lideri Jerome Powell’ın gelecek hafta yapacağı açıklamalar piyasaların odağına yerleşti.
Geçen hafta New York Fed’in açıkladığı mayıs ayına ait Tüketici Beklentileri Anketi’nin sonuçları, kısa vadeli enflasyon beklentilerinin gerilediğini gösterdi.
Buna nazaran, Amerikalı tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi, mayısta yüzde 4,1 ile 2 yılın en düşük düzeyine indi.
Geçen hafta ülkede Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), mayısta aylık bazda yüzde 0,1, yıllık bazda ise yüzde 4 artarak beklentilerinin altında kaldı. Böylelikle yıllık enflasyon, Mart 2021’den bu yana en düşük düzeyine geriledi.
ABD’de Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise yıllık yüzde 1,1 artarak beklentilerin hayli altında kaldı.
ABD’de birinci sefer işsizlik maaşı müracaatında bulunanların sayısı 10 Haziran ile biten haftada 262 binle piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti ve Ekim 2021’den bu yana kaydedilen en yüksek düzeyini korudu.
Ülkede sanayi üretimi de mayısta aylık bazda yüzde 0,2 azalarak, Philadelphia Fed İmalat Endeksi de haziranda eksi 13,7 ile beklentilerin altında kaldı.
Buna rağmen, New York Fed’in açıkladığı imalat endeksi haziranda 6,6 ile perakende satışlar ise mayısta aylık bazda yüzde 0,3 artışla öngörüleri geride bıraktı.
Makroekonomik bilgilerden alınan sinyallerin piyasalarda fiyatlamaları zorlaştırdığını söz eden analistler, yıl sonunda Fed’in siyaset faizini yüzde 5,50-5,75 düzeyine çıkarabileceği fiyatlamalarının varlığını müdafaaya devam ettiğini bildirdi.
Analistler, Fed’in beklentilerin üzerinde faiz artırabileceği ihtimaline rağmen, ekonomik aktivitenin güçlü kalmaya devam etmesinin hisse piyasalarında alış yüklü seyri desteklediğini aktardı.
Ülkede Michigan Üniversitesi’nce ölçülen tüketici inanç endeksi, haziranda aylık bazda 4,7 puan artışla 63,9’a yükselirken, son 4 ayın en yüksek düzeyine çıktı.
Bu gelişmelerle, geçen hafta New York borsasında, S&P 500 yüzde 2,80, Nasdaq endeksi yüzde 3,25, Dow Jones endeksi yüzde 1,25 bedel kazandı
19 Haziran ile başlayan haftanın data takviminde salı konut başlangıçları ve inşaat müsaadeleri, perşembe Chicago Ulusal Aktivite Endeksi, haftalık işsizlik müracaatları, cari istikrar, 2. el konut satışları, öncü göstergeler endeksi, cuma hizmet dalı ve imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) dataları takip edilecek.
ECB’nin şahin tonu dikkati çekti
Avrupa borsalarında geçen hafta alış yüklü bir seyir öne çıkarken, ECB geçen hafta 3 temel siyaset faizini 25 baz puan artırdı. Yüksek enflasyonla uğraş de faiz oranlarını arka arda sekizinci kere yükselten ECB, faiz artırımlarına gelecek devirde de devam edileceğinin sinyalini verdi.
ECB karar metninde, “Faiz kararları, gelen ekonomik ve finansal bilgiler, enflasyonun ana dinamikleri ve para siyaseti transferinin gücü ışığında enflasyon görünümüne ait değerlendirmeye dayalı olmaya devam edecek.” denildi.
Bankanın enflasyon varsayımları ise bu yıl için yüzde 5,3’ten yüzde 5,4’e ve 2024 için yüzde 2,9’dan yüzde 3’e yükseltildi.
Bankanın, bilhassa değişken güç ve besin fiyatlarını içermeyen çekirdek enflasyon kestiriminin evvelki kestirimlerin üzerinde olması dikkati çekti.
Çekirdek enflasyona ait kestirimler, bu yıl için yüzde 4,6’dan yüzde 5,1’e yükseltildi. Gelecek yıl için de yüzde 2,5’ten yüzde 3’e ve 2025 için de yüzde 2,2’den yüzde 2,3’e revize edildi.
Avro Bölgesi iktisadının 2023 büyüme varsayımı yüzde 1’den yüzde 0,9’a ve 2024 için yüzde 1,6’dan yüzde 1,5’e çekildi.
ECB Lideri Christine Lagarde, toplantı sonrası yaptığı açıklamada Avro Bölgesi’nde fiyat baskılarının yüksek kalmaya devam ettiğini ve enflasyonla uğraş için nakdî sıkılaştırmaya orta vermeyeceklerini söyledi.
Bölgede enflasyon güçlü kalmaya devam ediyor. Almanya’da TÜFE, aylık yüzde 0,1 azalırken, yıllık yüzde 6,1 artarak beklentilerle paralel gerçekleşti. Avro Bölgesinde ise TÜFE aylık değişmezken, yıllık yüzde 6,1 artarak beklentiler dahilinde gerçekleşti.
Avro Bölgesinde sanayi üretimi aylık yüzde 1, yıllık yüzde 0,2 artış gösterdi. İngiltere’de sanayi üretimi ise nisanda aylık bazda yüzde 0,3 azalırken, son üç aylık periyotta yüzde 0,2 arttı.
Almanya Merkez Bankası (Bundesbank), alışılmışın dışında yüksek enflasyon nedeniyle Alman iktisadının bu yıl küçüleceğini ve enflasyonun 2025’e kadar amacın üzerinde kalacağını öngördü.
Geçen hafta İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 1,06, Almanya’da DAX endeksi yüzde 2,56, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 2,43 ve İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 2,57 bedel kazandı.
Gelecek hafta salı Almanya’da ÜFE, çarşamba İngiltere’de TÜFE, perşembe BoE faiz kararı, Avro Bölgesinde tüketici itimat endeksi, cuma bölge genelinde açıklanacak hizmet dalı ve imalat sanayi PMI bilgileri takip edilecek. BoE’nin siyaset faizini yüzde 25 baz puan artırması öngörülüyor.
BoJ’un bu yıl para siyasetinde değişikliğe gitmesi beklenmiyor
Küresel piyasalardaki müspet seyir geçen hafta Asya piyasalarında da öne çıktı.
Geçen hafta Asya piyasalarında odak noktası BoJ’un faiz kararıydı. BoJ, ultra gevşek para siyasetinde bir değişikliğe gitmezken, getiri eğrisi gaye aralığını da artı/eksi yüzde 0,5 seviyesinde korudu.
Banka, siyaset faizini değiştirmeyerek yüzde eksi 0,1’de, getiri eğrisi gaye aralığını da artı/eksi yüzde 0,5 seviyesinde korudu.
Söz konusu kararı oy birliğiyle alan BoJ, sınırsız ölçüde devlet tahvili ve yıllık 12 trilyon yen borsa yatırım fonları (ETF) ile yıllık 180 milyar yen Japon gayrimenkul yatırım fonları (J-REIT) alımına devam edeceğini bildirdi.
Banka, emtia fiyatlarındaki artışlardan etkilenmesine rağmen Japonya iktisadının büyümeye devam ettiğini aktardı.
Enflasyondaki artış suratının bir müddet öncesine nazaran yavaşladığı, enflasyon beklentilerinin ise değişmediğinin görüldüğü kaydedilen Bankanın siyaset metninde, Japon iktisadının yılın ikinci yarısında daha da güçlenmesinin öngörüldüğü, gelir ve harcama döngüsünün de bu periyottan itibaren hızlanacağının iddia edildiği bildirildi.
Metinde, yurt dışı kaynaklı risklerin güçlü kalmayı sürdürdüğü vurgulanarak, Ukrayna’daki durum ve emtia fiyatlarındaki gelişmelerin yakından izlenmeye devam edileceği kaydedildi.
BoJ’un bu yıl para siyasetinde değişikliğe gitmesi beklenmiyor. Asya’da, Çin Merkez Bankası’nın (PBoC) attığı “güvercin” adımlar yakından takip ediliyor.
PBoC, 7 gün vadeli karşıt repo operasyonunda faiz oranının 0,10 baz puan indirerek, yüzde 1,90’a çekti. Böylelikle Banka, kısa vadeli borç verme faiz oranını Ağustos 2022’den bu yana birinci kere düşürmüş oldu.
PBoC ayrıyeten 1 yıllık kredi faizini 10 baz puan düşürerek yüzde 2,65’e indirirken, fonlama ölçüsünü da artırdı. Öte yandan, bugün ülkede açıklanan bilgilere nazaran, sanayi üretimi yıllık yüzde 3,5, perakende satışlar da yüzde 12,7 arttı.
Japonya’da ise çekirdek makine siparişleri yüzde 5,5 yükselişle beklentileri geride bırakırken, dış ticaret istikrarı 1 trilyon 372,5 milyar yen açık verdi.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 4,47, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,30, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 3,35 artarken, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,58 geriledi.
Asya’da gelecek hafta salı Japonya’da sanayi üretimi, çarşamba BoJ toplantı tutanakları, cuma Japonya’da enflasyon takip edilecek.
Yurt içinde gözler Merkez Bankasının faiz kararına çevrildi
Yurt içinde geçen hafta BIST 100 endeksi yüzde 2,68 düşüşle 5.475,48 puandan kapanırken, gelecek hafta gözler perşembe günkü Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Para Siyaseti Şurası toplantısında açıklayacağı faiz kararına odaklandı.
Geçen hafta yurt içinde açıklanan bilgilere nazaran, Türkiye’nin cari süreçler hesabı nisanda 5 milyar 404 milyon dolar açık verirken, altın ve güç hariç cari süreçler hesabında ise 480 milyon dolarlık açık oluştu.
Türkiye genelinde konut satışları mayısta geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 7,7 azalarak 113 bin 276 oldu. Konut Fiyat Endeksi (KFE) de nisanda aylık yüzde 4,7 ve yıllık yüzde 121,3 artışla 847,4 düzeyinde gerçekleşti.
TCMB Piyasa İştirakçileri Anketi’ne nazaran, yıl sonu Tüketici Fiyat Endeksi’ndeki (TÜFE) artış beklentisi yüzde 38,55 oldu. TCMB’nin siyaset faizine ait cari ay sonuna yönelik beklentiler yüzde 17,56 olurken, 3 ay sonrasına yönelik beklentiler yüzde 21,65 olarak belirlendi.
Dolar/TL ise haftayı bir evvelki haftalık kapanışın yüzde 0,1 altında 23,6197’den tamamladı.
TCMB Para Siyaseti Heyeti (PPK) toplantısına ait AA Finans’ın beklenti anketine katılan ekonomistler, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının (politika faizi) 1.075 baz puan artırılarak yüzde 19,25’e çekileceğini kestirim ediyor.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Türkiye’nin kredi notuna ait güncelleme yapılmadığını duyurdu.
Moody’s’in takviminde Türkiye için bu yılın ikinci muhtemel kıymetlendirme tarihi 15 Aralık olarak yer alıyor.
Moody’s, halihazırda Türkiye’nin kredi notunu “B3” ve not görünümünü “durağan” olarak kıymetlendiriyor.