Küresel siyasi ve ekonomik meselelerin tahlilinde kıymetli memleketler arası platformlardan biri sayılan G7 Önderler Tepesi, 19-21 Mayıs’ta ülkenin güneybatısındaki Hiroşima’da bulunan Grand Prince Hiroshima Hotel’de düzenlenecek.
G7 Periyot Başkanlığını 1 Ocak’ta Almanya’dan devralan Japonya Başbakanı Kişida Fumio, Önderler Doruğu öncesinde, tıpkı ay Fransa, İtalya, İngiltere, Kanada ve ABD’ye seyahat düzenledi.
Japonya’nın liderliğindeki tepede kurala dayalı milletlerarası sistem, nükleer silahsızlanma, güç ve iktisat güvenliği, Hint-Pasifik, Rusya-Ukrayna krizi, besin güvenliği, iklim değişikliği üzere mevzulara odaklanılacak ve yeni taahhütlerde bulunulacak.
Rusya-Ukrayna savaşı ve Çin, en kıymetli gündemler
1970’lerin ekonomik sakinlik, güç krizi yüksek enflasyon üzere makro iktisadi problemlere tahlil önerisi olarak ABD, İngiltere, Kanada, Fransa, Almanya, İtalya ve Japonya’nın yer aldığı G7 platformu oluşturuldu.
G7’nin ajandasında yalnızca ekonomik meseleler yer almıyor. Dış siyaset, jeopolitik çatışmalar ve bölgesel güvenlik de kümenin gündeminde değerli yer tutuyor. G7, 1975’ten bu yana ekonomik siyasetleri ve şimdiki mevzuları ele almak için her yıl bir ülkenin konut sahipliğinde toplanırken o yılın “güncel koşullarıyla” belirlenen taze gündem sayesinde, G7 “modası geçmiş” tenkitlerine karşılık verebiliyor.
2023 Önderler Tepesi’nin de 15. ayına giren Rusya-Ukrayna krizinin sona erdirilmesi ve yükselen Çin ile başa çıkılmasına yönelik siyasetlerini kapsayan iki ana gündemle toplanması bekleniyor.
Dünya nüfusunun yüzde 10’u (yaklaşık 800 milyon) G7 ülkelerinde yaşarken global gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYH) yaklaşık yüzde 40’ını oluşturan G7’nin memleketler arası ticaret ve finans sistemine hakim olması dikkati çekiyor.
Sovyetler Birliği’nin dağılması sonrasında Rusya’nın tepeye sistemli katılmasıyla bu ülke 1998’de resmi üye oldu ve G8’i oluşturuldu. 2014’de Ukrayna’ya ilişkin olan Kırım Yarımadası’nı ilhak etmesi sonrası Rusya, G8 kümesinden çıkarıldı.
Neden Hiroşima?
Ev sahibi önder olarak tepe için ailesinin memleketini tercih eden Japonya Başbakanı Kişida, Rusya-Ukrayna krizinin tekrar gündeme getirdiği muhtemel nükleer silah kullanımı tehdidine karşı barış iletisi vermeyi hedefliyor.
Zirveyi, atom bombası atılan Hiroşima’da düzenleme kararlılığını “Bir G7 doruğunun ötesinde bir manası var” halinde nitelendiren Kişida, konuk önderlerle “nükleersiz bir dünya vizyonu” imzalamayı amaçlıyor.
Ocak ayında ABD’nin başşehri Washington’a düzenlediği resmi ziyarette yaptığı konuşmada Kişida, son 77 yılda hiçbir nükleer silahın kullanılmadığı gerçeğini, dünyanın “hafife almaması” gerektiğini söylemişti.
Nükleer Silahların Ortadan Kaldırılmasına Yönelik Memleketler arası Kampanya (ICANW) üyesi Kawasaki Akira, açıklamasında, nükleer güce sahip ülkeleri de içeren G7’nin “nükleer silahlara karşı en yeni normu kabul etmesi gerektiğini” belirtti.
Ev sahibi Japonya ayrıyeten, Doğu Çin Denizi ve Güney Çin Denizi’nde argümanlarını artıran ve Tayvan Boğazı’nda tansiyonu yükselten Çin’in bölgesel nüfuzuna karşı potansiyel siyasetlerini gündeme taşıyacak.
Yürüttüğü nükleer ve füze programlarıyla Birleşmiş Milletler (BM) kararlarının ihlal eden ve 2022’deki füze deneme sayısıyla Pasifik’te tansiyonları artıran Kuzey Kore’ye karşı önderlerin bildirileri bekleniyor.
Katılımcılar
Avrupa Birliği (AB) G7 üyesi olmamasına karşın yıllık önderler tepesine katılıyor. AB Kurulu Lideri Charles Michel ve AB Kurulu Lideri Ursula von der Leyen de davetliler ortasında yer alıyor.
Japonya, gelecekte bölgesel ve global zorlukları giderilmesinde ilerleme sağlamak için Güney Kore, Brezilya, G20 Devir Lideri Hindistan ve Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) Devir Lideri Endonezya’yı doruğa davet etti.
Zirveye, küme ülkelerini temsilen ABD Lideri Joe Biden, Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Kanada Başbakanı Justin Trudeau katılıyor.
Rusya’nın ataklarını sürdürdüğü Ukrayna’nın Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy’in de G7 Doruğu’na görüntü konferans aracılığıyla katılıp önderlere hitap etmesi bekleniyor.
Zirve sonunda mutabık kalınan başlıkları özetleyen, yasal olarak bağlayıcı olmayan bir “Sonuç Bildirgesi” yayımlanıyor. Kendi iç yasama prosedürlerini takip eden G7 ülkeleri finansman bularak yeni taahhütleri yerine getirmede özgür.
Muhtemel sonuçlar
G7’nin Asyalı tek üyesi Japonya, mesken sahibi olarak, Tayvan Boğazı ve Doğu Asya’nın güvenliği mevzularında, G7’nin Avrupalı üyeleriyle emsal anlayış ve uyumlu aksiyon planı oluşturmayı hedefliyor.
Rusya’nın Ukrayna akınları sonrası, “Bugünün Ukraynası, yarının Doğu Asyası olabilir” ihtarını tekrarlayan Kişida’nın öncelikleri ortasında, G7’nin odağını Doğu Asya’ya çevirmek olacak.
Tedarik zincirlerinde Çin’e bağımlılığın düşürülmesini istişare edecek G7 önderleri, stratejik materyallerin stoklanması ve küme ülkelerinin ekonomik direncinin artırılmasına yönelik karar verebilir.
Yapay zeka teknolojilerine yönelik global kuralların geliştirilmesine öncelik vermeyi isteyen Japonya, yeni “Hiroshima AI” vizyonuyla kabine seviyeli diyalog platformu oluşturmaya çabalayacak.
“Küresel Güney” ile daha yakın bağlar kurmayı hedefleyen mesken sahibi, tepeye davet ettiği Brezilya, Hindistan, Endonezya ve Vietnam üzere ülkelerle “Çin’siz, Rusya’sız küçük G-20” oluşturmayı isteyebileceği belirtiliyor.