Birol BOZKURT
Borsa İstanbul’da dün gün içinde epeyce hareketli bir seyir izlendi. Dün açılışta BIST 100 endeksi, evvelki kapanışa nazaran yüzde 0,05 paha kaybederek 4492 puana gerilemişti.
BIST 100 endeksi dün 4.492- 4.871 bandında hareket ederken Cumhurbaşkanı adaylarından Muharrem İnce’nin adaylıktan çekileceğine yönelik haberlerle yükselişe geçti. Daha sonra Muharrem İnce’nin adaylıktan çekildiğini açıklamasıyla borsada alımlar hızlandı ve yükseliş yüzde 8’i geçti ve endeks 4.871 puanı gördü. Bankacılık endeksinde ise alımlar yüzde 10’a yaklaştı.
Uzmanlara nazaran BIST 100 endeksinde teknik açıdan, 4.400 düzeyleri takviye, 4.500 puan direnç pozisyonunda bulunuyor. Görüşlerine başvurduğumuz piyasa uzmanları iktidarın değişmesi durumunda yabancı yatırımcının borsaya ilgisinin artabileceğini söylüyor.
Bankacılık endeksinde sert yükseliş
Bankacılık endeksi güne yüzde 0,21 oranında yükselişle başlarken, gün içinde sert yükselişlerin görüldüğü bir seans geçiriyor.
Endekste artış, İnce’nin Cumhurbaşkanı adaylığından çekildiğinin açıklanmasıyla sürat kazandı ve yüzde 9’un üzerine çıktı. Piyasa uzmanları, son birkaç gündür başta banka ve endeks yükü yüksek paylardaki alıcılı görünümün son 1 hafta-10 gündür artış göstermeye başlayan yabancı takas oranı da dikkate alındığında yabancı yatırımcının seçimlerde iktidar değişimi ve hasebiyle iktisat siyasetlerinde bir değişimin fiyatladığı görüşünde.
İktidar değişikliklerinden çok yeni hükümetin izleyeceği iktisat siyasetleri temel belirleyici olacağını söyleyen uzmanlar, “Bu noktada, global çapta genel kabul görmüş iktisat siyasetlerine dönülmesi durumunda orta-uzun vade için en cazip yatırım aracının pay senetleri piyasası olacak” diyor.
İktidar değişirse yabancı ilgisi artabilir
BİST100 endeksindeki 5.000 puanı kritik ruhsal düzey olarak gördüklerini söyleyen Dinamik Yatırım Menkul Pahalar Araştırma Uzmanı Ceyhun Yavaş,“Seçimlere az bir müddet kala gelen Konda’nın anketine nazaran en güçlü adaylar ortasındaki farkın 5 puanın üzerinde gözükmesi ve sonrasında Muharrem İnce’nin de adaylıktan çekilmiş olmasıyla seçimin birinci cinste biteceği beklentisi ile piyasalarda seçim öncesi rallisi yaşandı diyebiliriz. Borsa 5.000 puanın üzerinde kaldığı sürece piyasamızdaki yükseliş trendinin devam edeceği görüşündeyiz.
Millet İttifakının kazanması durumunda alışılagelmiş klâsik siyasetlere dönüleceğinden dolayı piyasamızda yabancı ilgisinin artabileceği görüşündeyiz. Mevcut hükümet ile yola devam edilmesi ve şu anki mevcut siyaset çerçevesinde düşündüğümüzde ise piyasamızda daha çok enflasyonist tesirlere dayanan yavaş bir yükseliş trendi oluşacağı kanısındayız” diye konuştu.
Türkıye’nın risk priminde düşüş hızlandı
Türkiye’nin risk primi Aralık 2022’den bu yana birinci kere 500 baz puanın altını test etti. Türkiye’nin 5 yıllık kredi temerrüt takası Aralık 2022’den bu yana birinci kere 500 baz puanın altını gördü. Risk priminde 42 baz puanlık düşüş izlendi. Bu düşüş kasım ayından bu yana en sert düşüş oldu. Türkiye’nin dolar cinsi en uzun vadeli tahvili ralliyi 3. güne taşıdı. 2047 vadeli tahvil 1,7 sent artışla 1 yılı aşkın müddetin doruğuna çıktı.
Kredilerdeki daralma sürüyor
İhtiyaç kredilerindeki daralma devam ediyor. 70 bin lira üzerindeki kredilerde faizler artırınca kredi kullanımı neredeyse durdu. BDDK bilgilerine nazaran, toplam tüketici kredileri 1 trilyon 319 milyar 932 milyon liradan 5 Mayıs haftasında 1 trilyon 328 milyar 678 milyon TL’ye çıktı. Geçen haftaTaşıt kredileri yalnızca 2 milyar, muhtaçlık kredileri ise 2.4 milyar lira arttı.
Yabancı pay ve tahvil sattı
BDDK bilgilerine nazaran, yurt dışında yerleşik bireyler, 5 Mayıs haftasında net 43,9 milyon dolarlık pay senedi ve 70,8 milyon dolarlık Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) sattı. Yurt dışında yerleşiklerin DİBS stoku 1 milyar 97,4 milyon dolardan 1 milyar 46,3 milyon dolara, Şirket Borçlanma Senetleri stokları da 71,8 milyon dolardan 71,6 milyon dolara düştü.
Rezervler 114,1 milyar dolar oldu
Merkez Bankası toplam rezervleri 5 Mayıs haftasında bir evvelki haftaya nazaran 752 milyon dolar azalarak 114 milyar 132 milyon dolara geriledi. Merkez Bankası brüt döviz rezervleri, 59 milyon dolar azalışla 68 milyar 412 milyon dolara indi. Kelam konusu devirde altın rezervleri ise 693 milyon dolar azalarak 46 milyar 413 milyon dolardan 45 milyar 720 milyon dolara geriledi.
Yabancı kuruluşlardan seçim senaryoları
Goldman: TL’de keskin bedel kaybı fiyatlanıyor
Goldman Sachs, seçimlere ait tahlilinde Merkez Bankası’nın keskin düşüş kaydeden rezervlerinin kurda oynaklık riskini artırdığını söz ederek, piyasanın TL’de keskin bir kıymet kaybını fiyatladığına dikkat çekti. 10 Mayıs tarihli raporda seçimlerin, makroekonomik dalgalanmaların arttığı bir ortamda gerçekleştiğinin altı çizildi.
Raporda iktisat idaresinin döviz kurunun görece olarak istikrarlı tutmasına karşın enflasyonun yüzde 40’a yakın seyrettiği belirtildi. Ekonomistler lirada keskin bir paha kaybının da piyasalar tarafından fiyatlandığını belirtti ve “Liranın çok pahalı olduğunu düşünürken bir düzeltme zamanlamasını öngörmenin güçlü olduğunu ve seçim süreci ile sonucuna bağlı olacağını düşünüyoruz” dedi.
Bank of America: Faizler yüzde 50’ye ulaşabilir
Bank of America Türkiye’de yaklaşan seçimlere ait tahlilinde mali taraftaki düzenlemelerin yatırımcıları endişelendirdiğini belirtti. Banka eylül ayıyla birlikte faizlerin yüzde 50’ye ulaşması ve TL’de yüzde 20-25 paha kaybı beklentisini yinelerken, kampanya devrinde fiyat artışları taahhütleri ve enflasyona ait revizyon görüşmelerinin beklentileri üzerinde üst taraflı bir risk yarattığını tabir etti. Banka, raporunda ‘yerel strateji’ başlığı altında muhalefetin kazanması durumunda 10 yıllık tahvil faizlerinin yüzde 30 ile tepe yapabileceğini öngördü.
Fitch: Not için siyaset değişimine odaklanıyoruz
Fitch’ten seçim sonrasına ait bir tahlil geldi. Kuruluş Türkiye’nin notu için siyaset değişimine odaklandıklarını tabir etti. Fitch Ratings yayımladığı notta “Türkiye notuna yönelik aşağı istikametli baskının yumuşamasında seçim sonrası itimadı istikrara kavuşturacak, makroekonomik ve finansal istikrar riskleri azaltacak ve dış finansmana erişimi güzelleştirecek siyaset değişimlerine odaklanacağız” denildi.
Notta regülasyonlara yönelik ve sermaye akışını düzenleyen tedbirlerin potansiyel siyaset değişikliklerinin karmaşıklığını artırdığı belirtildi. Fitch bankaların karlılıklarının azalan iş hacmi ve marj sıkılaşması sebebiyle zayıflayacağını öngördü. Fitch Türkiye’nin kredi notunu “B”, görünümünü ise “negatif” olarak kıymetlendiriyor.