Borsada hacim Aralık’taki doruğun üçte birine geriledi

EBRU USTA/BLOOMBERG HT PARA VE SERMAYE PİYASALARI MÜDÜRÜ

BIST 100 endeksinde günlük hacim son ayların en düşük düzeyine geriledi.

Gerek seçim öncesi bekleme periyodu olması gerekse de yatırımcıların, geçtiğimiz yılki rekor yükselişlerin akabinde gerileyen Borsada alternatif yatırım araçlarını tercih etmeleri düşüşte tesirli ögeler olarak öne çıktı.

Borsa İstanbul’da bir taraftan yatırımcı sayısı rekoru kırılırken öteki taraftan hacimde düşüş dikkat çekiyor.

Borsada yatırımcı sayısı bir yıl evvelki 2,4 milyondan 4,2 milyon şahsa yükseldi. Lakin yatırımcı sayısındaki artışın bilakis Mart ayı başından itibaren borsada günlük süreç hacminde gerileme ivmesi izlendi.

BIST 100 endeksinin hacim rekoru 14 Aralıkta 158,9 milyar lira ile kırılırken, yılın son aylarında endekste ortalama süreç hacminin 100 milyar lira düzeyine çıktığı görülmüştü.

Şubat ayındaki zelzele sonrasında gerileyen süreç hacmi 16 Şubat tarihinde tekrar 96 milyar TL’ye çıkarken Mart ayı ortası prestijiyle süreç hacimlerinin Aralık ayı doruğunun üçte birine kadar gerilediği görüldü.

Haftanın birinci süreç gününde 46 milyar TL’ye kadar gerileyen hacmin birinci sıralarında yer alan şirketlerde değişimler de göze çarpıyor.

Son periyotta yerli yatırımcıların halka arzlara ilgisi artarak devam ederken dünkü 46 milyar TL’lik süreç hacminin birinci sırasında yer alan şirketlerde de değişim var.

Ocak ayında halka arz edilen Astor Güç dünkü süreç hacminden en çok hisse alan şirket oldu. İkinci sırada yer alan Ereğli’nin akabinde üçüncü sırada ise tekrar Mart ayında halka arz olan Aydem Yenilenebilir Güç şirketi yer aldı.

Banka paylarında hacmin düşmesiyle hacim düşüyor

Endeksler bazında bakıldığında ise hacim rekorunun kırıldığı 14 Aralık tarihinden 5 gün sonra bankacılık endeksinin de rekor kırdığı görülüyor.

Bankacılık endeksi rekor seviyeyi gördüğü bu düzeyden yüzde 15’e yakın gerilemiş durumda. Banka paylarının süreç hacminin gerilemesiyle Borsa İstanbul’un hacminin de gerilediği görüldü.

2022 yılında global piyasaların tersine Borsa İstanbul, negatif gerçek faizler ve yüksek enflasyon ortamında getiri arayışının merkezi haline gelmişti.

New York borsasında 2022 yılında S&P 500 endeksi yüzde 19,4, Dow Jones endeksi yüzde 8,8 ve Nasdaq endeksi yüzde 33,1 bedel kaybetmişti. Avrupa borsalarında ise İngiltere’de FTSE 100 endeksi yıllık bazda yüzde 0,9 yükselirken, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 12,4 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 9,5 gerileme kaydetmişti.

BIST 100 endeksi ise geçtiğimiz yılın tamamında ulaştırma ve banka payları öncülüğünde yüzde 200’e yaklaşan getiri elde etti. Hem endeks hem de hacim bazında tarihi bir yılı geride bırakan Borsa İstanbul’da 2022’de 1 milyon 300 binden fazla yeni yatırımcının iştirakiyle rekorlar kırılmıştı.

Geçtiğimiz yıl Temmuz ayından yılsonuna kadar aylık bazda bakıldığında da BIST 100 endeksi 2017’den bu yana birinci kere 6 ay üst üste yükselirken, süreç hacimleri de rekor düzeylere çıkmıştı.

Borsada süreç hacmi neden değerli?

Borsada süreç hacmi, alış ve satış kapsamındaki menkul değerlerin adedi ile bunların süreç sırasındaki fiyatlarının çarpımını tabir etmektedir.

Hacmi artan paylar, çok fazla el değiştirmiş olan senetlerdir. Hacmi düşük paylar ise senetlerin daha az el değiştirdiğini gösterir. Yatırımcılar da bu bedelin büyüklüğüne nazaran hareket eder. Borsanın genelinde yahut pay bazında hacim artış/azalışı yüksek bölüm suratı manasında gelir.

Borsada süreç hacminin düşüşü sığ piyasa manasına gelir ki bu durum likiditenin azalması nedeniyle aşağı ve üst taraflı değişimlerin ve volatilitenin artması manasına da gelir.