TSPB’den yapılan açıklamada, birlik tarafından hazırlanan “Türkiye Sermaye Piyasası 2022” başlıklı raporun sonuçları paylaşıldı.
Buna nazaran, global enflasyonda yaşanan artış, gelişmiş ülke merkez bankalarının güçlü mali sıkılaşma adımları, artan resesyon tasaları ve jeopolitik riskler nedeniyle dünya genelinde borsa getirilerinin negatif olduğu 2022 yılında, Borsa İstanbul, getiri şampiyonu oldu.
Dünyada borsalara kote olan şirketlerin toplam piyasa bedeli yüzde 18 azalarak 101 triyon dolara gerilerken, Borsa İstanbul, dolar bazında yüzde 105 artışla, organize borsalar ortasında en fazla getiriyi sağlayan borsa olarak öne çıktı.
Gelişmiş 23, gelişmekte olan 24 ülkenin büyük ve orta ölçekli şirketlerinin performansını yansıtan MSCI ACWI Endeksi, 2022 yılını dolar bazında yüzde 18, MSCI Gelişen Piyasalar Endeksi ise yüzde 20 kayıpla tamamladı. Geçen yıl 91 borsadan yalnızca 21’i müspet getiri sağlarken, 70 borsa yılı kayıpla tamamladı.
Ana endeks bilgilerine nazaran, 2022 yılında organize borsalar ortasında dolar cinsinden en fazla getiriyi sağlayan ikinci borsa yüzde 79 ile Zimbabve olurken, Arjantin Borsası yüzde 40 getiriyle üçüncü, Şili Borsası ise yüzde 27 oranıyla dördüncü oldu.
En fazla kayıp yaşanan 10 borsadan 4’ü Afrika, 4’ü Asya ülkeleri borsaları, birisi ABD, oburu ise Polonya Borsası olurken; Sri Lanka, Gana, ABD ve Tayvan’da borsa endeksleri dolar bazında yüzde 30’ları aşan kayıplarla yılı tamamladı.
Dünyada borsaların piyasa kıymeti 101 trilyon dolara geriledi
“Türkiye Sermaye Piyasası 2022” raporuna nazaran, verisi incelenen 83 borsaya ait kote şirketlerin toplam piyasa kıymeti 2022 sonunda evvelki yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 18 azalarak 101 trilyon dolara geriledi.
Geçen yıl dünya borsalarındaki toplam piyasa pahasında yaşanan azalışın yarısı ABD borsalarından geldi. Piyasa pahası açısından; New York Borsası (NYSE) evvelki yıla nazaran yüzde 13, Nasdaq OMX ise yüzde 33 bedel kaybetti.
Yaşanan kayıpların tesiriyle 2022 sonunda, piyasa pahası 40 trilyon dolara gerileyen ABD borsalarındaki (New York ve Nasdaq OMX) şirketlerin, dünya borsalarından aldıkları hisse da yüzde 39,6’ya düştü.
Bu oran 2021’de yüzde 41 olarak gerçekleşmişti. 6 trilyon dolar piyasa bedeliyle Avrupa’nın en büyüğü olan ve Hollanda, Belçika, Fransa, Portekiz, Norveç, İtalya borsalarını içeren Euronext Borsa ile Uzak Doğu blokunda yer alan Japonya, Çin, Hong Kong ve Şenzhen borsaları, piyasa bedeli prestijiyle ABD borsalarının akabinde gelerek, dünya borsalarındaki toplam piyasa kıymetinin yüzde 26’sını oluşturdu.
Borsa İstanbul 8 sıra birden yükseldi
Rapora nazaran, New York Borsası 24 trilyon doları aşan piyasa kıymetiyle 2022 yılında dünyanın en bedelli borsası olma unvanını korudu. Nasdaq OMX 16,2 trilyon dolarla ikinci sırada, Şanghay 6,7 trilyon dolarla üçüncü sırada yer aldı.
Borsa İstanbul evvelki yıla nazaran 8 sıra yükselerek 330 milyar dolar piyasa bedeliyle 2022’de 30’uncu sırada kendine yer buldu.
Dünya borsalarının toplam piyasa bedelinin ilgili ülkelerdeki GSYH’ye oranı yüzde 61 olurken, Borsa İstanbul’un piyasa bedeli evvelki yıla kıyasla 19 puan artarak Türkiye GSYH’sinin yüzde 36’sına ulaştı.
Dünyada borsalara kote şirket sayısı 57 bine yaklaştı
Dünyada yatırım fonları ve holdingler hariç 87 borsaya kote olan yerli, yabancı şirket sayısı 56 bin 807 oldu. İncelenen borsalar ortasında en fazla şirketin kote olduğu borsa 6 bin 655 ile Hindistan Bombay olurken, onu 3 bin 871 şirketle Japonya Borsası, 3 bin 688 ile Nasdaq OMX izledi.
Menkul değer yatırım iştirakleri ve borsa yatırım fonları hariç, 462 şirketin kote olduğu Borsa İstanbul ise 87 borsa ortasında iki basamak yükselerek 28’inci sıraya çıktı.
Pay senedi süreç hacmi 203 trilyon dolara geriledi
TSPB’nin “Türkiye Sermaye Piyasası 2022” raporuna nazaran, Dünya Borsalar Federasyonu dataları üzerinden yapılan derleme uyarınca, 2022’de dünyada hisse senedi süreç hacmi evvelki yıla nazaran yüzde 6 azalarak 203 trilyon dolara geriledi. Borsa İstanbul hisse senedi süreç hacminde, dünya hisse senedi süreç hacminin bilakis dolar bazında yüzde 23 artış yaşandı.
Dünyadaki yatırım fonlarının toplam büyüklüğü borsa endekslerindeki düşüşe paralel olarak 2022’de yüzde 15 azalarak 60 trilyon dolara geriledi. ABD, 29 trilyon dolarlık yatırım fonu portföyü ile dünyada birinci sırada yer aldı ve dünyadaki yatırım fonu büyüklüğünün yüzde 48’ini oluşturdu.
Vergi ve operasyonel alanlarda sunduğu imkanlardan ötürü yatırım fonu ve yatırım paydaşlığı üzere yatırım kuruluşlarının global merkezi pozisyonunda olan Lüksemburg’un, 2022’de ulusal geliri 82 milyar dolar iken, yatırım fonu büyüklüğü evvelki yıla nazaran yüzde 18 küçülmesine karşın 5,4 trilyon dolar oldu.
Türkiye’nin yatırım fonu portföyü 2022’de dolar bazında yüzde 79 artarak 36 milyar dolara yükseldi. Türkiye, bu sayıyla dünya sıralamasında 4 basamak yükselerek 31’inciliğe çıktı.