TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde, kamuya olan borçların yapılandırılmasını da içeren Kimi Alacakların Tekrar Yapılandırılması ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde kabul edildi.
Teklif, kamuya ve birtakım kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına olan borçların yapılandırılarak ödenmesini içeriyor. 31 Aralık 2022 ve öncesindeki bütün kamu ile ilgili alacak ve borçlar yapılandırma kapsamı içerisinde bedellendiriliyor.
Borçlara yönelik yapılandırma kanun teklifi komitede kabul edildi. Yapılandırma, 521 milyar liralık alacağı kapsayacak. Düzenlemeden yararlanabilecek borçlu sayısı ise 14 milyonu aşıyor. 2 bin lirayı geçmeyen 4,6 milyar liralık borç silinecek.
Kaç kişi yararlanabilecek?
Yapılandırmadan yararlanabilecek vergi borçlusu sayısı 14 milyon 156 bin 341 şahısken, dava evresinde olup yapılandırma kapsamına giren vergi borcu 181,2 milyar lira. Davalık vergi evrakı sayısı da 215 bin 511. Yapılandırma kapsamına giren SGK prim alacağı 196 milyar lira. SGK’ya borcu olan kişi sayısı 14 milyon 613 bin 574’ü buluyor.
Son yapılandırma yasası kapsamındaki gerçekleşme dikkate alınarak yapılan hesaba nazaran SGK alacaklarından 47,8 milyar lira tahsilat yapılması öngörülüyor. Vergi borçlarından tahsilat varsayımı 43,5 milyar lira olarak belirlendi.
4,6 milyar liralık borç silinecek
31 Aralik 2022’ye kadar olan ve 2 bin lirayı geçmeyen borçlar silinecek. Devletin silerek tahsilinden vazgeçeceği alacak toplamı 4,6 milyar lirayı buluyor. 1 milyon 435 bin 535 gencin 4,5 milyar lira fiyatındaki tahsil kredisi gecikme artırımı silinecek.
2 bin liranın altındaki 4,5 milyar lira borç terkin edilecek
Teklif kapsamındaki vergi dairelerine borçlu sayısı ise 14 milyon 156 bin 341 kişi olarak belirlendi. Teklifle, 2 bin liranın altındaki borçların silinmesi öngörülürken, bu kapsamda borcu terkin edilecek 7 milyon 691 bin 666 kişi düşüldüğünde borçlu sayısı, 6 milyon 464 bin 675 kişi oluyor. Düzenlemeyle vergi dairesine borçlu olan 7,6 milyon kişinin 4,6 milyar lira borcu terkin edilmiş olacak.
Son yapılandırma kanunu çerçevesinde mutlaklaşmış alacaklar ile ilgili müracaat ve tahsilat fiyatı dikkate alınarak 43,5 milyar lira tahsilat yapılabileceği bedellendiriliyor.
Kesinleşmemiş yahut dava safhasında bulunan alacaklar için de yapılandırma imkanı getirilirken, dava kademesindeki alacaklar ile ilgili yapılandırma kararlarının kapsamına girebilecek dava sayısı vergi daireleri için 215 bin 511 oldu. Derdest davalarda ihtilaf konusu vergi ve ceza meblağı 181,2 milyar lira olarak belirlendi.
SGK alacakları
Kesinleşmiş SGK alacakları düzenleme kapsamında bulunurken, SGK’ya ödenmesi gereken toplam 196 milyar lira alacak bu kapsamda bedellendiriliyor.
Düzenleme ile borcu bulunan 3 milyon 277 bin 5 iş yeri ve 14 milyon 613 bin 574 sigortalının Kuruma olan borçları yapılandırılacak.
2 bin liranın altında borcu terkin edilecek 332 bin 450 iş yeri düşüldüğünde, iş yeri sayısı 2 milyon 944 bin 555 olacak.
Son yapılandırma kanunu çerçevesinde katılaşmış alacaklar ile ilgili müracaat ve tahsilat meblağı dikkate alınarak 47,8 milyar lira tahsilat yapılması bekleniyor.
Kesinleşmiş alacaklar ile ilgili yapılandırma kararlarının kapsamında SGK’ya ödenmesi gereken 4,8 milyar lira idari para cezası da kapsamda bulunuyor.
Türkiye’ye müsaadesiz giriş yapan yabancılara kesilen lakin bu bireylerin yurt dışında olmaları nedeniyle tahsil kabiliyeti bulunmayan idari para cezaları da terkin edilecek. Bu kapsamda, 12 bin 506 kişinin 165 milyon 137 bin 779 lira borcu terkin edilmiş olacak.
Tarım Bağ-Kur’luların sattıkları eser bedellerinden prim borçları sebebiyle kesinti yapanların tahsil edip de Kuruma aktarmadıkları borçlar, tekrar yapılandırma kapsamına alınırken, 10 bin 304 borçludan ana para ve gecikme artırımıyla toplam 81 milyon 708 bin 828 lira alacak bulunuyor.
Öğrenim kredilerine ait gecikme zammı
Düzenlemeyle, genç girişimcilere sağlanan yarar istisnası meblağı da güncelleniyor. İstisnaya husus edilebilecek yarar meblağının gelir vergisi tarifesinin ikinci dilimi olarak (2023 yılı için 150 bin lira) belirlenmesi halinde 2023 yılında bu istisnanın vergisel maliyetinin 1,1 milyar lira olacağı ve düzenlemenin ek 500 milyon lira maliyeti olacağı bedellendiriliyor.
Teklifle, geri ödemesi başlamış yahut takip için vergi dairesine bildirilmiş olan tahsil ve katkı kredilerinde gecikme artırımı da terkin ediliyor. Bu kapsamda vergi dairelerince takip edilen toplam 1 milyon 431 bin 535 kişinin borçlarından 4,5 milyar lira gecikme artırımından vazgeçilecek.
Teklifle sportmen fiyatlarından kesilen vergilerin iadesine imkan tanınıyor. Düzenlemenin yaklaşık 1 milyar lira vergisel maliyetinin olacağı bedellendiriliyor.
Düzenleme, muadil eşya ve tekrar kullanılabilir modüllerin sigorta kesiminde kullanılabilmesinin de önünü açıyor. Trafik sigortası poliçeleri için 1,4 milyar lira, kasko poliçeleri için 2,4 milyar lira olmak üzere toplam 3,8 milyar lira tasarruf sağlanacağı kestirim ediliyor.