Emel YİĞİT
Kahramanmaraş merkezli ve 10 ili etkileyen zelzele, binlerce insanı hayattan kopardı, yüzbinlerce insanı evsiz bıraktı. Artık yaraların sarılma vakti. Felaket periyotlarında işin ucundan tutan her iş değerli. Lakin sigorta bölümünün farklı bir kıymeti var. Dal, en olumsuz vakitlerde devreye giriyor zira. AcnTURK yeni bir sigorta şirketi. Şirket yeni ancak dalın tecrübeli isimlerinin, acentelerin bir ortaya gelip kurdukları bir şirket. Üç devir TÜSAF başkanlığı yapan Murat Büyükçelebi şirketin başında. Çelebi hem bu türlü bir periyotta kesimde dengelerin nasıl değişeceğini, hem şirketin yeni projelerini DÜNYA’ya anlattı.
Ne kadarlık bir hasardan bahsediliyor? Bu kademede sayı iddia etmek çok güç. Sanayi bölgesi olarak bakıldığında en çok öne çıkan Gaziantep, sonra Kahramanmaraş ve Adana var. Buradaki OSB’lerdeki tesislerde yıkımlar konutlar kadar yüksek değil üzere gözüküyor lakin vakit içinde uğranılan hasarın düzeyi daha net anlaşılacak. Burada önemli yıkıma bahis olan riskler yüklü sivil riskler. Sivil risklerden biri arabalar ki bölgede büyük adette araba var. Türkiye’de 24 milyon araç var. Kasko poliçe sayısı 8 milyon civarında Türkiye’de sigortalılık oranı yüzde 30 civarında fakat o bölgede sigortalılık oranının Türkiye ortalamasının altında olduğunu söylemek mümkün.
Diğer risk nedir?
İkinci sivil risk diye bahsettiğim konutlar. Konutlarda ön plana çıkan muhafaza ise DASK. Zarurî sarsıntı sigortasındaki penetrasyon oranlarına bakmak gerekiyor. Bu bölgelerdeki sigortalılık oranlarını büyükşehirlerimizle kıyaslamamak gerekir. Ne yazık ki konut sigortalarında da düşük bir sigortalılık oranı olduğunu biliyoruz, lakin yıkım çok büyük.Dask’ın metrekarede ödeyeceği meblağ 3 bin 25 lira civarında, bugün için şu an Türkiye’de birinci sınıf bir inşaatın metrekare maliyeti 15, 2. sınıf 10 bin lira civarı olduğu düşünülürse DASK poliçesi limitlerinin yetersiz kalacağını varsayım etmek güç değil. Öte yandan DASK bir bina sigorta poliçesi. Eşya hasarlarını ödeyen bir poliçe değil. Bu yetersizliklerin önüne geçmek için vatandaşlarımızın Konut Sigorta Poliçesi almış olmaları gerekir. Fakat bu mevzuda kayda kıymet bir sigortalanma olduğunu düşünmüyorum. DASK poliçesinin alınmamış olması, alınsa bile bu poliçenin sağladığı m2 başına düşen tazminat fiyatında eksiği tamamlamak için alınması gereken konut sigorta poliçesinin alınmamış olması ortada bir yetersizliğin olduğuna, vatandaşların mağdur olma muhtemelliğine işaret ediyor. Sonuç olarak zelzelelerin yaratacağı yıkımları bu basamakta hesaplamak, maliyetleri kestirim etmek kolay gözükmüyor. Lakin kimi yurt dışı kaynaklı makalelerde her iki sarsıntının toplamda neden olacağı yıkımın 1 milyar dolar olacağı söyleniyor. Bunun ne kadarının sigorta bölümü yükümlülüğü altında olacağını birinci ekspertizler sonrası sigortalı varlıklarda oluşan yıkım oranlarını görmeye başladıktan sonra hesaplayacağız.
Hayat sigortaları tarafında durum nedir?
Orada daha çok bankaların kredi kullandırırken yaptırdığı sigortalar vardır. Bunlarda da diğer bir tehlike var. Zelzele bazen istisna da tutulabiliyor. Şayet teminatın içine dahilse sorun yok. Lakin sarsıntı poliçeye dahil değilse sorun olur. Yağma sigorta kapsamına giriyor mu? Alışılmış makûs niyetli hareketler, hırsızlık vs. hepsi girer. Türkiye’de 3,8 milyon adet KOBİ var. Bunların sigortalanma oranı yüksek fakat o bölgede oranın düşük olduğunu düşünüyorum. KOBİ’leri kendi içinde mikro ölçekli, işletme, ticari kurumsal diye sınıflara ayırabiliriz. Mikro dediğimiz esnaf dediğimiz bakkal, kasap, eczane, üzere. Burada sigortalılık oranını yüzde 20’ler düzeyinde düşünebiliriz. KOBİ’de oldukça bir tazminat ödenecektir lakin, bunlar daima poliçelerin ne oranda yaptırıldığı ile ilgili.
Sektör bu felaketin altından nasıl kalkacak?
Genelde sigorta şirketleri sarsıntı üzere risklere karşı korunmak için katastrof müdafaa alırlar. Münasebetiyle şirketlerin çabucak hemen tamamının katastrof müdafaalarının olduğunu düşünüyorum. Sigorta dalı buradaki imtihanı çok rahat verecektir.
Sizde kasko ve trafiğin toplamdaki hissesi nedir?
Biz yeni başladığımız için yüklü kasko gidiyoruz yüzde 90 civarında bir kasko oranımız var. 3 ayda 40 binlerin üzerine çıktık. Biz trafikte yokuz. Trafikte herkes eseri bırakmaya çalışıyor poliçe yapmıyor. Biz yapmak için ruhsat talebinde bulunuyoruz zira trafikte geçmişten gelen bir yükümüz yok. Şu andaki sayılarla bu iş rahatlıkla götürülebilecek seviyede.
“Kaskoda yeni eserler, yeni teminatlar çıkartıyoruz”
Murat Büyükçelebi “Siz genç bir şirketsiniz. Bu denli büyük şirketin ortasında nasıl öne çıkmayı planlıyorsunuz?” sorumuzu şöyle yanıtlıyor: “Hem vatandaşın gereksinimine uygun eserler çıkartabilmek ve acentelerin mevcut sorunlarını çözebilmek için yola çıktık. Güzel ki de çıkmışız gerçekten bu türlü bir oluşuma muhtaçlık varmış. Şu anda yeni eserler, yeni teminatlar çıkartıyoruz. Mesela kaskoda ekonomik olarak kurallar çok zorlaştı. Geçen seneye nazaran fiyatlar 4-5 kat arttı. Tıpkı durum sıhhatte da geçerli. Kaskoda para iadesi diye bir uygulama çıkardık. Sigortalı bir yılını hasarsız geçirdiğinde biz sene sonunda kendisine o yıl için yüzde 15’de yüzde 25’e kadar iade yapıyoruz. İkincisi istediğiniz vakit poliçenin teminatını kapatabiliyorsunuz. Varsayalım uzun bir mühlet seyahatiniz oldu yahut arabayı uzun bir müddet kullanmayacaksınız. Teminatı azamî 120 güne kadar kapatabiliyorsunuz. 120 günlük sigorta primini size iade ediyoruz. Sıhhat sigortasında ömür uzunluğu yenileme üzere haklar var. Tıpkı konseptleri kasko sigortalarına da ömür uzunluğu hasarsızlık indirimi hakkı ismi altında sağlamak istiyoruz. Bizde dört yıl kalan kaskoda hiç hasarı olmayanlara “ömür uzunluğu sen bu indirimi kullanacaksın” diyoruz. “Ben otomobilimi az kullanıyorum” diyorsanız “kullandığın kadar öde” diyoruz. Kaç km yapacağınızı öğrenmek için bir alet koyuyoruz aracınıza. Poliçe başında olağan bir kasko priminin beşte biri kadar bir sayı alıyoruz peşinen. Her ay kaç km yaptıysanız o kadar para alıyoruz sizden. Birinci ay 300 km yaptınız diyelim 300 km’lik para alıyoruz sizden. 2. ay hiç kullanmadınız hiç almıyoruz üzere. Şayet 15 bin km’nin altına düşüyorsanız ortalama yüzde 40- 50 civarda daha ucuz sigortalanıyorsunuz.”