EBRU USTA/BLOOMBERG HT PARA VE SERMAYE PİYASALARI MÜDÜRÜ
TCMB’nin 16 Mayıs’ta yaptığı düzenleme sonrasında; müşteri bazında kredi kartı limiti makul bir meblağın üzerinde olanlar için, kişisel kredi kartlarıyla yapılan nakit çekimi ve kuyum harcamalarının kredi tipine nazaran yüzde 30 oranında menkul değer tesisine tabi olmasına karar verildi.
Yapılan açıklamada kelam konusu değişikliğin 16 Mayıs 2023 tarihinden itibaren yapılan kuyum harcamaları ve nakit çekimler için geçerli olacağı kaydedilmişti.
Ayrıca, bu düzenlemeyle bankalarda kredi büyüme oranının yüzde 3’ün üzerinde olması halinde, bu oranı aşan kredi meblağı kadar menkul değer tesis edilmesi kaidesine ek olarak öteki ticari kredi cinslerinde de başka farklı aylık artışın yüzde 3’ün üzerinde olması kuralı eklendi. Yüzde 3’lük oranın aşılması durumunda aşan fiyat kadar bankalar tarafından menkul değer tesis edilecek.
Merkez Bankası’nın son regülasyonu sonrasında birtakım bankalar tüketicilerin kredi kartından, kişisel muhtaçlık kredisi faiz oranından daha düşük bir faize sahip olan ve aylık yüzde 1,36 faiz oranıyla muhtaçlıklarını karşıladıkları nakit avans limitlerini kısıtlarken birtakım bankalar da bu limitleri büsbütün sıfırladı.
Kaynaklar, bugün prestijiyle kimi bankaların KMH (Kredili Mevduat Hesabı), ek hesap ya da açık hesap limitlerinde de sonlandırmaya gittiğini belirtiyor.
Sektör temsilcilerine nazaran, öbür kredilerin faizine nazaran daha düşük seviyede bulunan bu kredilerden kullanım son periyotta artarken çekilen kredilerle Döviz ve altın alımının önüne geçilmeye, talep enflasyonunun artışına mani olunmaya çalışılıyor.
Nitekim, tekrar 16 Mayıs tarihinde TCMB tarafından yapılan bir öteki düzenleme de kredi kartından kuyum harcamalarının kısılması istikametindeydi. Ayrıyeten TCMB’nin yüzde 3’lük kredi büyümesi sınırlamasının üzerinde kredi büyümesi gerçekleştiren bankaların da büyümeyi bu hudutlara çekmek gayesiyle düzenlemeler yapması da limit sınırlamalarında tesirli oluyor.
BDDK datalarına nazaran, Türkiye’de ferdî kredi kartı hacmi yıl başından bu yana toplam 200 milyar TL artarak 5 Mayıs prestijiyle 644,1 milyar TL’ye ulaşırken kredi kartıyla kuyum harcamaları ise son haftalarda haftalık 2,0 milyar TL’ye yükselmişti.
KMH (Kredili Mevduat Hesabı) toplam bakiyesinde de yıl başından bu yana artış sürüyor. Ferdi KMH hacmi yıl başından bu yana 56 milyar TL artarak 122,4 milyar TL’ye ulaşırken taksitli ticari kredili mevduat hesabında artış ise birebir periyotta 30 milyar TL düzeyinde oldu. Taksitli ticari KMH hacmi 5 Mayıs prestijiyle 95,3 milyar TL düzeyinde bulunuyor.
Bu hafta içerisinde bankalar tarafından gelen nakit avans, kuyum harcamaları ve KMH/ek hesap limit sonlandırmaları sonrasında TCMB’den yeni bir düzenleme de bekleniyor.