Ciner Kümesi tarafından afetzedelere takviye emeliyle yapılan 100 konutluk kalıcı prefabrik meskenlerin yanında Habertürk’ten Kemal Öztürk’ün sorularını yanıtlayan Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, değerli açıklamalarda bulundu.
Kahramanmaraş merkezli sarsıntılardan sonra yerlerini terk etmek zorunda kalanların sayısına ait Özhaseki, şunları söyledi:
“Devlete müracaat ederek ‘Ben bir çadır istiyorum, konteyner kente gideceğim yahut yurtlarda kalabilirim’ diyen insanların sayısı 1 milyon 903 bin. Şu anda çadırlarımızda kalan insan sayımız da 55 bin civarında. En az küme burada. Bir taraftan konteyner kentler yapılıyor, oraya yavaş yavaş taşınıyor, sayı gittikçe eksiliyor. Türkiye genelinde 312 konteyner kent kurulmuş. Bu 312 konteyner kentte 467 bin kişi var. Yurtlarda, toplumsal tesislerde, otellerde kalanlar ise 79 bin. Bunlar şu andaki sayılar.”
Şehirlerde devam eden enkaz kaldırma çalışmaları ve bu süreçler sırasında oluşan çok toz şikayetlerine değinen Özhaseki, ağır hasarlı binaların yıkımının devam ettiğini, kentlerde yıkım süreçlerinin yüzde 20-25’lerde olduğunu ve 2-3 ay daha bu işin süreceğini belirtti.
Enkaz kaldırma ve yıkım süreçleri konusunda daha evvel yapılan ihalelerde, “Yerinde ayrıştırılsın” denildiğini lisana getiren Özhaseki, “Asbestli boruların olduğu bir ortamda tehlikeli bir durum bu. Kent içine adeta zehir saçıyor. Şartnameleri değiştirip deponi alanlarında bunların yapılmasını, oraya kadar bir an evvel taşınmasını, gerekirse şartnamelerde birtakım ek değişikliklerle revize yapılarak işin hızlandırılmasını arkadaşlara talimat verdik.” sözünü kullandı.
Özhaseki, 180 bin zelzele konutu ihalesinin yapıldığını, inşaatların yüzde 90-95 civarında devam ettiğini anlattı ve “Başlayanlar bir yıl içinde bitecek. 319 bin konuta çıkaracağız.” diye konuştu.
Yerinde dönüşüm formülü de geliştirdiklerini belirten Özhaseki, “Yıkılan konutun tabanında bir sorun yoksa yerinde dönüşümüyle ilgili devlet olarak bir dayanak vereceğiz. 100 metrekarelik bir mesken için 500 bin lira hibe, 500 bin lira da kredi veriyoruz.” dedi.
“Zararın yüzde 10’unu yahut 15’ini sıkıntı karşılıyor”
ÖTV ve KDV artırımlarının hatırlatılmasının akabinde değerlendirmesi sorulan Özhaseki, şunları kaydetti:
“Hiç kimse artırımı keyifle savunamaz. Bu hususta olumlu bir cümle söyleyemez. Karşımıza çıkan hasar belirli. Mehmet Beyefendi, bilhassa yaptığı sunumda, KDV’ye gelen yüzde 2’lik artırım, ÖTV’ye gelen artırım, akaryakıt, mazot üzere, Motorlu Taşıtlar Vergisi artırımları üzere birtakım artırımlardan bahsettiğinde, bizim bahsettiğimiz zararın yüzde 10’unu yahut 15’ini sıkıntı karşılıyor.”
“Bütçelerimizin tamamını bu tarafa hakikat döndüreceğim”
“Hükümetimiz nasıl karşılamayı düşünüyor?” sorusu üzerine Özhaseki, şunları söyledi:
“Burada herkes biraz daha tasarrufa giderek, elindeki imkanları bu tarafa sevk ederek yapacak. Bizde Emlak Konut, EmlakBank, Vilayetler Bankası, Hazine yerlerinin bulunduğu Ulusal Emlak var. Bir de kentsel dönüşümün asıl yapıldığı genel müdürlük var. Bunların bütçelerinin tamamını bu tarafa yanlışsız döndüreceğim.
Bir genel müdürlük kuruyorum. O da hazine yerlerinin tamamını tarayacak, daha sonra planlayacak, kıymetlendirecek, satacak ve bu taraflara yanlışsız aktaracak. Zira kamuda hazine toprağı ölçüsü Batı ülkelerine nazaran çok yüksek. Orada bir an evvel bizim elimizdeki hazine topraklarını planlayarak, son halini vererek dışarıya arz edip gereksinimi olan insanlara bunu verdiğimizde oradan gelecek geliri buraya göndereceğiz.”
İstanbul’un sarsıntıya hazırlığı
Olası İstanbul zelzelesiyle ilgili yapılabileceklerin hızlandırılması gerektiğini aktaran Özhaseki, “Ben birkaç tane proje hazırladım. Önümüzdeki günlerde kabinede İstanbul’un zelzeleye hazırlığıyla ilgili sunum yapacağım. Sonra gelip bunu İstanbul’da bütün paydaşlarla paylaşacağım.” sözünü kullandı.
İstanbul’da bakanlık olarak tespit ettikleri rezerv alanları bulunduğunu lisana getiren Özhaseki, “Rezerv alanda konut üretimine bir an evvel başlayacağız.” dedi.