Avrupa İstatistik ofisi (Eurostat), üye ülkelerin Mart’ta Rusya’dan ham petrol ve petrol eserleri ithalatına ait bilgileri yayımladı.
Buna nazaran, AB’nin Rusya’dan toplam ham petrol ve petrol eserleri ithalatı 1,4 milyon ton oldu.
Söz konusu ithalat, 2019-2022 devrinde aylık ortalama 15,2 milyon ton düzeyinde bulunuyordu. Böylelikle, AB’nin Mart ayında Rusya’dan toplam ham petrol ve petrol eserleri alımı yüzde 90 azaldı.
AB, Rusya’dan savaş öncesindeki periyot olan Ocak 2022’de 12,4 milyon ton ham petrol ithal etti.
AB’nin ham petrol ithalatı, yaptırımlar çerçevesinde ambargo uygulamasının yürürlüğe girdiği Aralık 2022’de yüzde 70 gerileyerek 3,7 milyon ton oldu. Ham petrol ithalatı bu yılın mart ayında ise savaş öncesindeki aya kıyasla yüzde 91 azalarak 1,17 milyon tona indi.
AB’nin Ocak 2022’de 3,3 milyon ton olan petrol eserleri ithalatı da ikinci bir ambargo kararının akabinde Şubat 2023’te yüzde 80 gerileyerek 0,7 milyon tona düştü. Petrol eserleri ithalatı bu yılın mart ayında savaş öncesindeki aya kıyasla yüzde 92 azalarak 0,3 milyon ton düzeyinde gerçekleşti.
AB’nin Rusya’dan petrol alımı, yaptırımlarda makul şartlar altında hudutlu ithalata müsaade veren istisnalar nedeniyle büsbütün durmadı.
AB ülkeleri, savaş öncesinde petrolün yaklaşık yüzde 25’ini, doğalgazın da yüzde 40’ını Rusya’dan tedarik ediyordu.
Rus petrolüne yaptırım
AB ülkelerinin, Rusya’dan deniz yoluyla taşınan petrole yönelik ithalat yasağı ve varil başına 60 dolar tavan fiyat kararları, 5 Aralık 2022’de uygulamaya girmişti.
Bu kapsamda, Rus petrolünün üçüncü ülkelere belirlenen fiyattan daha yüksek bir düzeyde satılması durumunda G7 ve AB ülkelerindeki şirketler, bu petrole nakliye, sigorta ve aracılık üzere çeşitli hizmetleri sunamıyor. Kelam konusu hizmetlerin sağlanabilmesi için Rus petrolünün tavan fiyatın altında süreç görmesi gerekiyor.
AB’nin, Rusya’dan deniz yoluyla taşınan dizel ve sıvı yakıt (fuel-oil) üzere çeşitli rafineri petrol eserlerine yönelik ithalat yasağı ve bu eserlere tavan fiyat uygulaması ise 5 Şubat’ta başlamıştı. Ayrıyeten, AB ve G7 ülkeleri, Rusya’nın 3’üncü ülkelere yapacağı rafineri petrol eserleri ihracatına da sınırlama getirmişti.
Bu çerçevede, Batı ülkeleri Rusya’ya yüksek pahalı ve düşük kıymetli rafineri eserleri olmak üzere iki farklı tavan fiyat uygulamaya başlamıştı. Rus dizeline ve gaz yağına varil başına 100 dolar, daha ucuz sıvı yakıt ve açık renkli petrol eserlerine varil başına 45 dolar tavan fiyat getirilmişti.